تغییر استراتژی حمایت؛ چرا کارت به نام مادر صادر می شود؟
یکی از ویژگی های منحصر به فرد و متمایز کننده طرح کارت امید مادر نسبت به سایر یارانه ها و کمک هزینه های دولتی، تغییر گیرنده وجه است. در سیستم سنتی یارانه ها، تمامی مبالغ حمایتی به حساب سرپرست خانوار (که معمولا پدر است) واریز می شد. اما در این طرح جدید، رویکرد دولت تغییر کرده است.
مرضیه وحید دستجردی در توضیح این تغییر راهبردی تصریح کرد: “این کارت برخلاف سایر حمایت ها که معمولا به سرپرست خانوار داده می شود، مستقیما به مادران داده می شود، زیرا می دانیم که بیشتر مراقبت، شیر دادن و حمل فرزند بر عهده مادر است.”
این تصمیم نشان دهنده درک عمیق تر سیاست گذاران از زحمات شبانه روزی مادران در دو سال نخست زندگی کودک است. با در اختیار قرار دادن منابع مالی کارت امید مادر در دست خود مادر، او استقلال عمل بیشتری برای مدیریت هزینه های نوزاد، از تغذیه تا پوشاک، خواهد داشت و این امر به ارتقای آرامش روانی مادر کمک شایانی می کند.
جزئیات مالی و زمان بندی شارژ کارت امید مادر
سوال اصلی بسیاری از خانواده ها این است که این کارت چه میزان اعتبار دارد و تا چه زمانی معتبر است؟ دبیر ستاد ملی جمعیت در پاسخ به این دغدغه ها، ارقام دقیقی را اعلام کرد که نشان از یک حمایت قابل توجه دارد.
طبق اعلام رسمی، کارت امید مادر به صورت ماهیانه شارژ خواهد شد. مبلغ در نظر گرفته شده برای هر ماه معادل ۲ میلیون تومان است. نکته مهم تر، مدت زمان استمرار این حمایت است؛ این مبلغ به مدت ۲ سال (۲۴ ماه کامل) پرداخت می شود. با یک حساب سرانگشتی ساده، مجموع حمایت مالی مستقیم از طریق کارت امید مادر برای هر فرزند به ۴۸ میلیون تومان می رسد.
هدف از تخصیص این مبلغ، پوشش دادن بخشی از تورم و هزینه های جاری نگهداری نوزاد است. دستجردی تاکید کرد: “هدف آن حمایت مادی و فرهنگی از خانواده و ارتقای سلامت مادر و کودک است.” این اعتبار ۲ میلیون تومانی می تواند بخش بزرگی از هزینه های پوشک، شیرخشک (در صورت نیاز)، مکمل های غذایی مادر و کودک و لباس را پوشش دهد.
مشمولین طرح؛ از فرزند اول تا آخر
در بسیاری از طرح های جمعیتی گذشته، محدودیت هایی مانند “فرزند سوم به بعد” یا “دهک های پایین درآمدی” وجود داشت که باعث می شد بخش زیادی از جامعه از دایره حمایت خارج شوند. اما در طرح کارت امید مادر، این تبعیض ها برداشته شده است.
دبیر ستاد ملی جمعیت صراحتا اعلام کرد: “کارت امید مادر از ابتدای فروردین ماه سال ۱۴۰۵، به همه مادران در سراسر کشور که فرزند به دنیا می آورند – از فرزند اول تا فرزند آخر – ارائه می شود.”
این فراگیری به معنای آن است که سیاست های کلی جمعیت ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری، به صورت عمومی و برای تشویق تمام اقشار جامعه به فرزندآوری در نظر گرفته شده است. بنابراین، هر مادری که نوزادش پس از تاریخ یکم فروردین ۱۴۰۵ متولد شود، مشمول دریافت کارت امید مادر خواهد بود.
پوشش هزینه های ضروری و آغازین زندگی کودک
سال های ابتدایی تولد فرزند، پرهزینه ترین دوران برای والدین جوان است. هزینه های بیمارستانی، واکسیناسیون، چکاپ های ماهانه و اقلام مصرفی روزانه، فشار مضاعفی را به سبد هزینه خانوار وارد می کند. فلسفه وجودی کارت امید مادر، دقیقا هدف قرار دادن همین نقطه بحرانی است.
به گفته دستجردی، مبلغ این کارت صرفا برای تامین بخشی از هزینه های ضروری شامل خوراک، پوشاک و ملزومات کودک اختصاص می یابد. اگرچه این مبلغ تمام هزینه ها را پوشش نمی دهد، اما به عنوان یک کمک هزینه پایدار، می تواند باری از دوش خانواده بردارد. وی افزود: “اگر بخشی از این هزینه توسط دولت تامین شود که نمود و نماد آن کارت امید مادر است، بخشی از مسائل مرتفع خواهد شد.”
گام های بعدی؛ اشتغال و مسکن
اگرچه کارت امید مادر یک گام بزرگ است، اما مسئولان ستاد ملی جمعیت آن را کافی نمی دانند. دستجردی با اشاره به اینکه این کارت تنها بخشی از پازل حمایتی است، از برنامه های آتی خبر داد. وی گفت: “بعد از آن به دنبال آن هستیم که راهبردهای واقعی ازدواج که یکی مساله اشتغال پایدار و دیگری موضوع مسکن است را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.” این نشان می دهد که دولت چهاردهم قصد دارد پس از اجرای طرح کارت امید مادر، به سراغ حل ریشه ای موانع فرزندآوری برود.
نقش جشنواره «هم نفس» در فرهنگ سازی
در کنار حمایت های مادی مانند کارت امید مادر، نیاز به پیوست های فرهنگی نیز احساس می شود. برگزاری جشنواره هایی مانند “هم نفس” با هدف روایتگری زیبایی های تولد و فرزندآوری، تلاشی برای تغییر نگرش فرهنگی جامعه است.
دبیر ستاد ملی جمعیت با ستایش از اقدام وزارت بهداشت در برگزاری این جشنواره، خواستار حضور پررنگ تر قشر فرهیخته شد و گفت: “هدایت مردم به خصوص دانشجویان و جامعه دانشگاهی در این جشنواره و دریافت آثار، روایت های واقعی و تجربه های الهام بخش آنها در عرصه ازدواج و فرزندآوری بسیار موثر است.”
ترکیب مشوق های مالی نظیر کارت امید مادر با جریان سازی فرهنگی در دانشگاه ها، می تواند اثربخشی سیاست های جمعیتی را دوچندان کند. وقتی نخبگان جامعه و دانشجویان وارد میدان شوند و روایت های مثبت خود را به اشتراک بگذارند، قبح زدایی از فرزندآوری در سنین پایین تر و تغییر سبک زندگی آسان تر خواهد شد.
سوالات متداول
کارت امید مادر از چه زمانی اجرایی می شود؟
طبق اعلام دبیر ستاد ملی جمعیت، توزیع و شارژ این کارت برای مشمولین از تاریخ یکم فروردین ماه سال ۱۴۰۵ آغاز خواهد شد.
مبلغ شارژ ماهیانه کارت امید مادر چقدر است؟
این کارت به مدت ۲ سال، هر ماه به مبلغ ۲ میلیون تومان شارژ می شود که در مجموع ۴۸ میلیون تومان کمک هزینه برای هر فرزند خواهد بود.
چه کسانی مشمول دریافت کارت امید مادر هستند؟
تمام مادرانی که فرزندشان از ابتدای سال ۱۴۰۵ به دنیا بیاید، شامل این طرح می شوند. این طرح شامل فرزند اول تا فرزند آخر بوده و هیچ محدودیتی در تعداد فرزند ندارد.
آیا این مبلغ به حساب پدر واریز می شود؟
خیر. ویژگی اصلی طرح کارت امید مادر این است که برخلاف یارانه های معمول، مستقیما به خود مادر داده می شود تا برای هزینه های نوزاد مدیریت شود.
نتیجه گیری
رونمایی از طرح کارت امید مادر با ویژگی های منحصر به فردی چون پرداخت مستقیم به مادر، فراگیری برای تمام فرزندان و مبلغ قابل توجه ماهانه، نشان دهنده عزم جدی حاکمیت برای مقابله با بحران سالمندی جمعیت است. این طرح که از سال ۱۴۰۵ اجرایی می شود، با هدف گذاری دقیق بر روی نیازهای اولیه مادر و نوزاد، سعی دارد امنیت روانی و مالی خانواده ها را در دو سال نخست تولد فرزند تامین کند. با این حال، موفقیت نهایی این طرح در گروی اجرای دقیق، تامین منابع پایدار و تکمیل آن با طرح های مسکن و اشتغال خواهد بود. برای پیگیری آخرین اخبار تسهیلات دولتی می توانید به وبسایت پرداد خبر مراجعه کنید.
