ضرورت ایجاد محیط امن و بدون خشونت و تنبیه بدنی در مدارس
در متن بخشنامه وزیر آموزش و پرورش، بر شرایط خاص جهان امروز و تاثیر ابزارهای ارتباطی نوین بر روحیه دانش آموزان تاکید شده است. در این ابلاغیه آمده است: «در جهان پرالتهاب و پرشتاب امروز، نیاز دانش آموزان به محیطی امن مملو از احترام متقابل و آرامش روانی بیش از هر زمان دیگری احساس می شود.»
وزارتخانه با تاکید بر اینکه مدرسه کانون امید و مامن شکوفایی استعدادهاست، از تمامی کنشگران نظام آموزشی خواسته است تا از بروز هرگونه تنش و رفتار مخاطره آمیز مانند تنبیه بدنی که به روح تعلیم و تربیت اسلامی آسیب می زند، جدا پرهیز کنند. این رفتارها نه تنها با اهداف مقدس نظام آموزشی سازگار نیست، بلکه می تواند منجر به آسیب های جبران ناپذیر جسمی و روانی برای دانش آموزان شود.
مستندات قانونی ممنوعیت تنبیه بدنی
این بخشنامه صرفا یک توصیه اخلاقی نیست، بلکه پشتوانه محکم قانونی دارد. بر اساس ماده ۸۱ آیین نامه اجرایی مدارس (مصوب سال ۱۴۰۰ کمیسیون معین شورای عالی آموزش و پرورش)، اعمال هرگونه تنبیه بدنی نسبت به دانش آموزان و سوء رفتار با آنان ممنوع است. در این قانون تصریح شده است که با متخلفان برابر قوانین و مقررات اداری و قضایی برخورد خواهد شد. بنابراین مدیران و معلمان باید آگاه باشند که هرگونه تخطی از این اصل، پیامدهای سنگینی خواهد داشت.
حمایت قاطع از معلمان در برابر توهین
یکی از نقاط قوت این بخشنامه جامع، دیده شدن حقوق معلمان در کنار حقوق دانش آموزان است. در حالی که تنبیه بدنی خط قرمز اعلام شده، تکریم و حفظ شان معلمان نیز یک ضرورت بنیادین دانسته شده است.
در این ابلاغیه تاکید شده است که مدیران مدارس و روسای ادارات، نقش خط مقدم دفاع از کادر آموزشی را بر عهده دارند. در صورتی که همکاران فرهنگی مورد تعرض، توهین، هتک حرمت یا ضرب و جرح قرار گیرند، واحدهای حقوقی ادارات کل آموزش و پرورش مکلف شده اند تا علاوه بر پیگیری های فردی، به موجب «قانون حمایت قضایی از کارکنان دولت»، تمام قد از معلم آسیب دیده دفاع کنند و خدمات حقوقی رایگان ارائه دهند.
جایگزینی گفت وگو به جای تنبیه
هدف نهایی این بخشنامه، تغییر پارادایم تربیتی از روش های قهری به روش های انسانی است. تحقق اهداف عالی آموزشی مستلزم توجه به تمامی ابعاد تربیت، از جمله ترویج رفتارهای انسانی و گفت وگو محور است. حذف تنبیه بدنی به معنای رها کردن تربیت نیست، بلکه دعوت به استفاده از ابزارهای مدرن، مشاوره ای و تعاملی برای اصلاح رفتار دانش آموزان است.
سوالات متداول
آیا تنبیه بدنی در شرایط خاص مجاز است؟
خیر، طبق بخشنامه وزیر و ماده ۸۱ آیین نامه اجرایی، تنبیه بدنی تحت هیچ شرایطی و به هیچ دلیلی مجاز نیست و ممنوعیت مطلق دارد.
اگر معلمی مورد توهین قرار گیرد چه حمایتی می شود؟
واحدهای حقوقی آموزش و پرورش مکلف هستند طبق قانون حمایت قضایی از کارکنان دولت، به صورت رایگان پیگیری حقوقی انجام دهند و از معلم دفاع کنند.
مبنای قانونی این بخشنامه چیست؟
این دستورالعمل بر اساس مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش و به ویژه آیین نامه اجرایی مصوب سال ۱۴۰۰ تدوین شده است که تنبیه بدنی را تخلف می داند.
هدف اصلی از این ابلاغیه چیست؟
ایجاد محیطی امن و سرشار از آرامش روانی برای دانش آموزان و جایگزینی روش های تربیتی گفت وگو محور به جای رفتارهای پرخطر فیزیکی.
نتیجه گیری
ابلاغ بخشنامه جدید ممنوعیت تنبیه بدنی در تاریخ ۶ دی ماه ۱۴۰۴، گامی رو به جلو برای ایمن سازی مدارس کشور است. این دستورالعمل با ایجاد تعادل میان «حقوق دانش آموز» و «کرامت معلم»، تلاش دارد فضای مدرسه را از تنش خالی کند. از یک سو خانواده ها اطمینان می یابند که فرزندانشان در محیطی امن تحصیل می کنند و از سوی دیگر معلمان پشتوانه حقوقی محکمی در برابر بی احترامی ها خواهند داشت. اجرای دقیق این بخشنامه می تواند فصل جدیدی از روابط انسانی را در مدارس رقم بزند. برای اطلاع از جزئیات بیشتر آیین نامه های اجرایی می توانید به وبسایت پرداد خبر مراجعه کنید.
