وضعیت قرمز هوا و تشکیل فوری کارگروه اضطرار و اجرای طرح زوج و فرد
تصمیم برای اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل یک تصمیم ناگهانی نبود، بلکه واکنشی قانونی به داده های علمی است. مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در خصوص فرآیند تصمیم گیری توضیح داد که طبق قانون، از لحظه ای که دانشگاه علوم پزشکی اخطار آلودگی صادر می کند و آن را به سازمان محیط زیست اعلام می دارد، یک مهلت ۱۲ ساعته برای تشکیل کارگروه اضطرار وجود دارد.
در مورد اخیر، وضعیت به قدری حساس بود که تنها ۴ ساعت پس از دریافت هشدار دانشگاه علوم پزشکی تهران و با توجه به پیش بینی های سازمان هواشناسی مبنی بر پایداری جوی، جلسه کارگروه با هماهنگی استاندار تهران تشکیل شد. خروجی اصلی این جلسه، اعمال محدودیت های ترافیکی گسترده از جمله طرح زوج و فرد از درب منزل بود تا از انباشت بیشتر آلاینده ها در اتمسفر شهر جلوگیری شود.
جزئیات دقیق اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل
مهم ترین مصوبه برای شهروندان و رانندگان تهرانی، محدودیت تردد خودروها است. عباس نژاد با اشاره به هدف اصلی این طرح که ساماندهی ترافیک و کاهش منابع متحرک آلودگی است، اعلام کرد که طرح زوج و فرد از درب منزل از فردا صبح اجرایی می شود. این بدان معناست که تردد خودروها در تمام سطح شهر (نه فقط محدوده طرح ترافیک یا کاهش آلودگی هوا) بر اساس رقم آخر پلاک آن ها مجاز خواهد بود.
نظارت مکانیزه و حضور فیزیکی پلیس
برای تضمین اجرای دقیق طرح زوج و فرد از درب منزل، تدابیر نظارتی شدیدی در نظر گرفته شده است. مدیرکل محیط زیست تهران تاکید کرد:
- دوربین های ثبت تخلف: از فردا تمام دوربین های نظارتی سطح شهر نسبت به ثبت تخلف خودروهایی که بدون توجه به پلاک خود (زوج یا فرد) از درب منزل خارج شوند، اقدام می کنند.
- نیروهای پلیس راهور: بیش از ۱۰۰ نفر از ماموران پلیس راهنمایی و رانندگی در نقاط مختلف شهر مستقر شده اند تا علاوه بر دوربین ها، به صورت میدانی بر اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل نظارت کنند و در صورت مشاهده تخلف، اعمال قانون نمایند.
- توقف فروش طرح ترافیک: یکی دیگر از اقدامات مهم، ممنوعیت فروش مجوز روزانه طرح ترافیک است تا از ورود خودروهای بیشتر به محدوده مرکزی شهر جلوگیری شود.
دورکاری مادران تهرانی؛ تدبیری برای تعطیلی مهدکودک ها
با توجه به اینکه کودکان جزو آسیب پذیرترین اقشار در برابر آلودگی هوا هستند، کمیته اضطرار تصمیم به تعطیلی مهدکودک ها و پیش دبستانی ها گرفت. اما این تعطیلی مشکلی را برای والدین شاغل، به ویژه مادران ایجاد می کرد. برای حل این چالش، مصوبه ای حمایتی تصویب شد.
عباس نژاد در این باره توضیح داد: “مقرر شد بانوانی که کارمند دولت هستند و فرزندانشان مشمول مهدکودک و پیش دبستانی می شوند، با هماهنگی ادارات مربوطه از مزایای دورکاری بهره مند شوند.” این تصمیم به صورت رسمی به تمام دستگاه های اجرایی و نهادهای دولتی ابلاغ شده است و مدیران موظف به همکاری با مادران مشمول هستند.
این اقدام هوشمندانه، علاوه بر حفظ سلامت کودکان، به کاهش سفرهای درون شهری نیز کمک می کند و در راستای اهداف طرح زوج و فرد از درب منزل قرار دارد. البته لازم به ذکر است که سایر مقاطع تحصیلی (دبستان، متوسطه و دانشگاه ها) فعلا به صورت حضوری دایر هستند و تعطیلی شامل آن ها نشده است.
وضعیت تردد تاکسی های اینترنتی در طرح زوج و فرد
یکی از نگرانی های همیشگی شهروندان در زمان اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل، وضعیت دسترسی به حمل و نقل عمومی و تاکسی های اینترنتی است. با توجه به اینکه بسیاری از مردم برای کارهای روزمره به اسنپ و تپسی وابسته هستند، محدودیت تردد آن ها می تواند زندگی شهری را مختل کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در این خصوص شفاف سازی کرد و گفت: “تاکسی های اینترنتی که دارای مجوزهای لازم از دستگاه متولی هستند، مشکلی برای تردد نخواهند داشت.” وی تاکید کرد که نیازی به صدور مجوز جدید برای این خودروها نیست و هماهنگی های سیستمی پیش از این انجام شده است. بنابراین، رانندگان تاکسی های اینترنتی مجاز می توانند بدون نگرانی از جریمه شدن در طرح زوج و فرد از درب منزل، به خدمت رسانی ادامه دهند.
نقش شهروندان در موفقیت طرح زوج و فرد از درب منزل
اجرای طرح های ترافیکی مانند طرح زوج و فرد از درب منزل، بدون همکاری مردم امکان پذیر نیست. آلودگی هوا یک بحران جمعی است که سلامت تک تک شهروندان را تهدید می کند. در روزهایی که پدیده وارونگی دما (اینورژن) رخ می دهد، آلاینده ها در سطح زمین حبس می شوند و تنفس را دشوار می کنند.
از شهروندان تهرانی درخواست شده است که در روزهای پیش رو، تا حد امکان از ترددهای غیر ضروری خودداری کنند و اگر پلاک خودروی آن ها با روز هفته مطابقت ندارد، اکیدا از خودروی شخصی استفاده نکنند. استفاده از حمل و نقل عمومی (مترو و اتوبوس) بهترین جایگزین در زمان اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل است. سازمان کنترل ترافیک و پلیس راهور مدیریت یکپارچه این وضعیت را بر عهده دارند تا کمترین اختلال در زندگی مردم ایجاد شود.
هشدار به گروه های حساس و بیماران
علاوه بر محدودیت های ترافیکی، توجه به هشدارهای بهداشتی نیز ضروری است. با وجود اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل، شاخص آلودگی ممکن است همچنان برای گروه های حساس ناسالم باشد. سالمندان، بیماران قلبی و ریوی، زنان باردار و کودکان باید از فعالیت طولانی مدت در فضای باز پرهیز کنند.
این مصوبات تا زمان بهبود کیفیت هوا و عبور از شرایط پایداری جوی ادامه خواهد داشت و هرگونه تغییر در وضعیت (تمدید یا لغو طرح زوج و فرد از درب منزل) از طریق رسانه های رسمی و وبسایت پرداد خبر اطلاع رسانی خواهد شد.
سوالات متداول
آیا طرح زوج و فرد از درب منزل فردا اجرا می شود؟
بله، طبق اعلام رسمی مدیرکل محیط زیست تهران، طرح زوج و فرد از درب منزل از فردا در تمام سطح شهر تهران اجرا خواهد شد و متخلفان جریمه می شوند.
کدام مراکز آموزشی تعطیل هستند؟
فقط مهدکودک ها و پیش دبستانی های استان تهران تعطیل اعلام شده اند. مدارس ابتدایی، متوسطه و دانشگاه ها باز هستند و فعالیت حضوری دارند.
آیا مادران کارمند می توانند دورکاری کنند؟
بله، مادران کارمند دولت که دارای فرزند مهدکودکی یا پیش دبستانی هستند، می توانند با هماهنگی اداره خود از دورکاری استفاده کنند و این موضوع ابلاغ شده است.
آیا تاکسی های اینترنتی جریمه می شوند؟
خیر، تاکسی های اینترنتی (مانند اسنپ و تپسی) که دارای مجوز قانونی هستند، از محدودیت های طرح زوج و فرد از درب منزل مستثنی شده و می توانند تردد کنند.
نتیجه گیری
تصمیمات فوری کارگروه اضطرار آلودگی هوا، از جمله اجرای سراسری طرح زوج و فرد از درب منزل و تعطیلی مهدهای کودک، نشان دهنده شرایط ویژه پایتخت در روزهای اخیر است. این محدودیت ها اگرچه ممکن است مشکلاتی را در رفت و آمد ایجاد کند، اما برای حفظ سلامت عمومی و جلوگیری از رسیدن شاخص آلودگی به مرزهای خطرناک، اجتناب ناپذیر است. همکاری ادارات در پذیرش دورکاری مادران و همراهی شهروندان در رعایت قوانین ترافیکی، کلید عبور کم هزینه از این موج آلودگی خواهد بود. امید است با اجرای دقیق این تدابیر، شاهد بازگشت آسمان آبی به تهران باشیم.
