تکذیب قاطع نهادهای مسئول؛ پیدا شدن پیکر در سد کرج
در پی انتشار گسترده این شایعه که ادعا می کرد “با خشک شدن سد کرج تاکنون پیکر ۷۴ نفر پیدا شده است”، نهادهای مسئول به سرعت واکنش نشان دادند و این خبر را از اساس باطل دانستند.
پزشکی قانونی: موردی تحویل نشده است
اداره کل پزشکی قانونی استان البرز به عنوان مرجع رسمی تایید اجساد، به صراحت این خبر را تکذیب کرد و ادعای پیدا شدن پیکر در سد کرج را رد کرد. در اطلاعیه این اداره کل آمده است: “طی هفته های اخیر مواردی که دائر بر کشف جسد از سد امیرکبیر بوده و به این مرکز تحویل شده باشد، نداشته ایم.” این تکذیبیه رسمی، ادعای کشف ۷۴ جسد را کاملا بی اساس جلوه می دهد.
آب منطقه ای البرز: خبر کاملا کذب است
همزمان، شرکت آب منطقه ای البرز نیز به عنوان متولی سد امیرکبیر، این ادعا را “قاطعانه” رد کرد. در بیانیه این شرکت آمده است: “خبر منتشر شده کاملا کذب، غیرمستند و فاقد هرگونه مبنای فنی، میدانی و مستندات رسمی است.” این شرکت تاکید کرد که شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج هیچ اساسی ندارد.
این بیانیه می افزاید: “بر اساس بررسی های دقیق کارشناسان فنی و نیروهای مستقر در محل سد امیرکبیر (کرج)، تاکنون هیچ گونه موردی از کشف پیکر یا پیدا شدن پیکر در سد کرج مشاهده یا گزارش نشده است. تمامی فعالیت های بهره برداری و پایش ایمنی سد در شرایط عادی و مطابق با استاندارد های فنی در حال انجام است.”
ردیابی شایعه؛ روزنامه محلی هم تکذیب کرد
بخشی از این خبر جعلی، به یک روزنامه محلی به نام “پیام سپیدار” منتسب شده بود تا به آن ظاهری رسمی و موثق بدهد. این رسانه محلی نیز فورا در اطلاعیه ای اعلام کرد که این خبر کاملا جعلی و ساختگی است و تصویر منتشر شده از صفحه اول این روزنامه، دستکاری شده (فوتوشاپ) است.
در اطلاعیه این روزنامه آمده است: “خبر منتشرشده کاملاً جعلی و ساختگی است و روزنامه پیام سپیدار در هیچ یک از شماره های خود، هیچ گونه مطلبی با محوریت «کشف پیکر» یا پیدا شدن پیکر در سد کرج منتشر نکرده است. بی شک این اقدام از سوی معاندین و برای تخریب و تشویش اذهان عمومی صورت گرفته است.”
این روزنامه تاکید کرد تصویری که به نام آن ها در فضای مجازی منتشر شده، ارتباطی با مطالب واقعی روزنامه ندارد. این موضوع نشان می دهد که شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج یک عملیات تولید محتوای جعلی و سازمان یافته بوده است.
اهمیت شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج؛ سوء استفاده از بحران آب
اما چرا شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج تا این حد مورد توجه قرار گرفت و به سرعت پخش شد؟ کارشناسان مسائل اجتماعی معتقدند این شایعه از دو مولفه کلیدی برای جلب باور عمومی استفاده کرده است.
اولین مولفه، مکان رویداد است. سدها، به دلیل عمق زیاد و ماهیت آبی خود، همواره در فرهنگ عامه و داستان های جنایی، مکانی رازآلود برای پنهان کردن اسرار یا وقوع حوادث تلخ بوده اند. مکانی رازآلود برای شایعاتی مانند پیدا شدن پیکر در سد کرج بوده اند.
مولفه دوم و مهم تر، گره زدن این شایعه به یک نگرانی واقعی و موجود در جامعه یعنی “خشک شدن سد” است. در سال های اخیر، بحران آب و کاهش سطح تراز سدها به یکی از دغدغه های اصلی مردم، به ویژه در استان های البرز و تهران که به این سد وابسته هستند، تبدیل شده است. شایعه سازان با سوار شدن بر این موج نگرانی واقعی، ادعای جعلی پیدا شدن پیکر در سد کرج را به گونه ای مطرح کردند که گویی این اتفاق، از عواقب طبیعی و وحشتناک خشک شدن سد است.
این ترکیب از یک مکان رازآلود و یک بحران واقعی، پتانسیل بالایی برای ایجاد تشویش اذهان عمومی داشت. هدف از انتشار شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج، صرفا یک شوخی نبود، بلکه تلاشی برای ایجاد حس نا امنی، بی اعتمادی به مقامات رسمی (که چرا قبلا اینها را پیدا نکرده اند؟) و القای فروپاشی مدیریت بحران در کشور بود.
تشکیل پرونده قضایی برای شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج
به همین دلیل، قوه قضاییه به سرعت به این موضوع ورود کرد. اعلام تشکیل پرونده قضایی برای پیدا شدن پیکر در سد کرج، یک پیام روشن دارد: سیستم قضایی با منتشرکنندگان اخبار جعلی که امنیت روانی جامعه را هدف قرار می دهند، برخورد خواهد کرد.
انتشار خبر دروغ پیدا شدن پیکر در سد کرج مصداق بارز “نشر اکاذیب به قصد تشویش اذهان عمومی” است که در قانون جرایم رایانه ای و سایر قوانین مجازات اسلامی برای آن جرم انگاری شده است. این اقدام نشان می دهد که دستگاه قضا، این شایعه را نه به عنوان یک خبر نادرست ساده، بلکه به عنوان اقدامی علیه امنیت روانی جامعه تلقی کرده است.
قوه قضاییه با این اقدام نشان داد که در برابر اطلاعات نادرستی که می تواند منجر به وحشت عمومی یا بی اعتمادی گسترده شود، کوتاه نخواهد آمد. پیگیری این پرونده قضایی برای شناسایی عاملان انتشار خبر جعلی پیدا شدن پیکر در سد کرج ادامه خواهد داشت. این برخورد، اهمیت مقابله با شایعات در مورد پیدا شدن پیکر در سد کرج را نشان می دهد.
سوالات متداول
آیا خبر پیدا شدن پیکر در سد کرج صحت دارد؟
خیر. این خبر کاملا جعلی و کذب است. اداره کل پزشکی قانونی، شرکت آب منطقه ای البرز و روزنامه ای که خبر به آن منتسب بود، همگی این ادعا را قویا تکذیب کردند.
واکنش قوه قضاییه به این شایعه چه بود؟
قوه قضاییه اعلام کرد که دادستانی کرج برای منتشرکنندگان این خبر دروغ، پرونده قضایی تشکیل داده است و این موضوع را به دلیل تشویش اذهان عمومی پیگیری می کند.
آیا روزنامه پیام سپیدار این خبر را منتشر کرده بود؟
خیر. این روزنامه محلی اعلام کرد که تصویر منتشر شده در فضای مجازی، جعلی و دست کاری شده بوده و آن ها هرگز مطلبی با عنوان پیدا شدن پیکر در سد کرج منتشر نکرده اند.
آیا سد کرج (امیرکبیر) در وضعیت عادی است؟
بله، شرکت آب منطقه ای البرز اعلام کرد که تمامی فعالیت های بهره برداری و پایش ایمنی سد در شرایط عادی و مطابق با استانداردها در حال انجام است.
نتیجه گیری
شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج یک نمونه کلاسیک از اخبار جعلی بود که با استفاده از تکنیک های جعل تصویر و سوار شدن بر نگرانی های واقعی مردم (بحران آب) سعی در ایجاد آشفتگی اجتماعی داشت. با این حال، واکنش سریع و هماهنگ سه نهاد کلیدی (پزشکی قانونی، آب منطقه ای و روزنامه محلی) و اقدام قاطع قوه قضاییه در تشکیل پرونده قضایی، نشان داد که مقابله با اینگونه عملیات های روانی در دستور کار جدی قرار دارد. این برخورد قاطع با شایعه پیدا شدن پیکر در سد کرج نشان دهنده عزم جدی برای مقابله با فیک نیوز است. برای پیگیری اخبار موثق می توانید به پرداد خبر مراجعه کنید.
یک پاسخ
تا نباشد چیزکی مردم نگویند چیزها!!!!!