افزایش دوباره نرخ تورم نقطه به نقطه
منظور از تورم نقطه به نقطه، درصد تغییر شاخص قیمت نسبت به ماه مشابه سال قبل است. در شهریور ماه ۱۴۰۴، این شاخص به ۴۵.۳ درصد رسید. این عدد به آن معناست که خانوارهای کشور به طور میانگین، ۴۵.۳ درصد بیشتر از شهریور ماه ۱۴۰۳ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. این نرخ نسبت به ماه گذشته (مرداد ۱۴۰۴) ۲.۹ واحد درصد افزایش را نشان می‌دهد.
تورم ماهانه ۳.۸ درصدی؛ خوراکی‌ها پیشتاز گرانی
منظور از تورم ماهانه، درصد تغییر شاخص قیمت نسبت به ماه قبل (مرداد ۱۴۰۴) است. در شهریور ماه، تورم ماهانه خانوارها برابر با ۳.۸ درصد بوده است. بررسی جزئیات این شاخص نشان می‌دهد که بیشترین فشار تورمی در این ماه از سوی گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با تورم ماهانه ۵.۲ درصدی بوده است, در حالی که تورم گروه «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» ۳.۰ درصد به ثبت رسیده است.
نرخ تورم سالانه نیز صعودی شد
منظور از نرخ تورم سالانه، درصد تغییر میانگین شاخص قیمت در دوازده ماه منتهی به شهریور ۱۴۰۴، نسبت به دوره مشابه سال قبل از آن است. در این ماه، نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۳۷.۵ درصد رسید که نسبت به همین شاخص در ماه قبل (۳۶.۳ درصد)، ۱.۲ واحد درصد افزایش یافته است.
فشار گرانی بر دوش دهک‌های کم‌درآمد سنگین‌تر شد
یکی از مهم‌ترین بخش‌های گزارش مرکز آمار، بررسی نرخ تورم بر اساس دهک‌های مختلف هزینه‌ای است. در حالی که نرخ تورم سالانه کل کشور ۳۷.۵ درصد است، این نرخ برای دهک دهم (ثروتمندترین) ۳۶.۸ درصد و برای دهک اول (فقیرترین) ۳۸.۴ درصد بوده است. این آمار نشان می‌دهد که فاصله تورمی میان ثروتمندترین و فقیرترین دهک جامعه به ۱.۶ واحد درصد رسیده که نسبت به ماه قبل (۱.۰ واحد درصد) افزایش یافته است. این موضوع به این معناست که فشار افزایش قیمت‌ها بر دوش خانوارهای کم‌درآمد، سنگین‌تر از خانوارهای پردرآمد بوده است.
سوالات متداول
۱. تورم نقطه به نقطه شهریور ماه چقدر بود؟
تورم نقطه به نقطه در شهریور ۱۴۰۴ به ۴۵.۳ درصد رسید، به این معنی که هزینه‌ها نسبت به شهریور ۱۴۰۳ به طور میانگین ۴۵.۳ درصد افزایش یافته است.
۲. تفاوت تورم نقطه به نقطه با تورم سالانه چیست؟
تورم نقطه به نقطه، قیمت‌های یک ماه مشخص را با همان ماه در سال گذشته مقایسه می‌کند و نوسانات کوتاه‌مدت را بهتر نشان می‌دهد. تورم سالانه، میانگین قیمت‌ها در یک دوره دوازده ماهه را با دوازده ماه قبل از آن مقایسه می‌کند و یک روند بلندمدت‌تر و باثبات‌تر را به تصویر می‌کشد.
۳. کدام گروه از کالاها در شهریور ماه بیشترین افزایش قیمت را داشتند؟
بر اساس آمار تورم ماهانه، گروه «خوراکی‌ها، آشامیدنی‌ها و دخانیات» با ثبت تورم ۵.۲ درصدی، بیشترین افزایش قیمت را نسبت به ماه گذشته داشته است.
۴. فاصله تورمی دهک‌ها به چه معناست؟
این شاخص، تفاوت میان نرخ تورمی را که ثروتمندترین دهک جامعه (دهک دهم) تجربه می‌کند با نرخ تورمی که فقیرترین دهک (دهک اول) با آن مواجه است، نشان می‌دهد. افزایش این فاصله به این معناست که فشار گرانی بر روی اقشار کم‌درآمد بیشتر است.
نتیجه‌گیری: سیگنال‌های نگران‌کننده از آمار رسمی
افزایش همزمان تمام شاخص‌های اصلی تورم (ماهانه، نقطه‌به‌نقطه و سالانه) در گزارش نرخ تورم شهریور، یک سیگنال نگران‌کننده برای اقتصاد خانوار است. پیشتازی تورم در بخش خوراکی‌ها و همچنین افزایش فاصله تورمی میان دهک‌ها، نشان‌دهنده فشار مضاعف بر معیشت اقشار آسیب‌پذیر و کم‌درآمد جامعه است و لزوم اتخاذ سیاست‌های کنترلی مؤثرتر را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
