تحلیل مدل رشد اقتصادی تهران: تمرکز بر بهره‌وری
استاندار تهران با اشاره به اینکه تهران دومین استان کم‌مساحت کشور با تراکم بالای واحدهای صنعتی است، توضیح داد: «در ۱۰ سال گذشته نوع رشد اقتصادی تهران با کشور بسیار متفاوت بوده است. نوع این رشد، سرمایه‌گذاری جدید نبوده، بلکه از محل افزایش بهره‌وری بوده است.» به گفته معتمدیان، به دلیل محدودیت‌های قانونی مانند ممنوعیت استقرار صنایع در شعاع ۱۲۰ کیلومتری، امکان جذب سرمایه‌گذاری‌های صنعتی جدید بسیار محدود است. به همین دلیل، تمام تلاش دولت و فعالان اقتصادی بر این موضوع متمرکز شده که با نوسازی و بهینه‌سازی، نرخ بهره‌وری در واحدهای صنعتی موجود افزایش یابد.
تهران؛ پایتخت شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان
یکی از مهم‌ترین دلایل موفقیت مدل بهره‌وری محور، زیرساخت علمی و فناورانه پایتخت است. استاندار تهران با ارائه آماری قابل توجه گفت: «اکنون بیش از ۵۲ درصد شرکت‌های دانش‌بنیان کشور در تهران مستقر هستند و ۷۰ درصد نخبگان کشور در این استان زندگی می‌کنند.» این پشتوانه علمی قدرتمند، تهران را به پیشران حوزه دانش‌بنیان و توسعه اقتصادی کشور تبدیل کرده است. لازم به ذکر است که محدودیت شعاع ۱۲۰ کیلومتری شامل شرکت‌های دانش‌بنیان و صنایع مرتبط با چرخه ارزش مواد غذایی نمی‌شود و سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها با مانعی روبرو نیست.
طرح‌های حمایتی دولت: از «یکشنبه‌های تولید» تا ساماندهی لکه‌های صنعتی
استانداری تهران برای تحقق اهداف بهره‌وری و حمایت از تولید، دو برنامه مهم را با جدیت دنبال می‌کند:
- یکشنبه‌های حمایت از تولید و سرمایه‌گذاری: در این طرح، تیم‌های کارشناسی استانداری به صورت میدانی از واحدهای تولیدی بازدید کرده و مشکلات آن‌ها را از قبل احصا می‌کنند. سپس جلسه «ستاد تسهیل و رفع موانع تولید» در محل همان واحد صنعتی برگزار شده و تصمیمات لازم برای حل مشکلات (مانند تامین تسهیلات، سرمایه در گردش، بدهی‌های مالیاتی و بیمه) در همان جلسه اتخاذ و ابلاغ می‌شود تا فرآیند حل مشکل تسریع گردد.
- ساماندهی لکه‌های صنعتی: بخش زیادی از واحدهای صنعتی تهران خارج از شهرک‌های صنعتی و در قالب «لکه‌های صنعتی» پراکنده شده‌اند. ساماندهی و نوسازی این واحدها یکی از پروژه‌های مهم دولت چهاردهم است که می‌تواند به افزایش بهره‌وری و کاهش مشکلات زیست‌محیطی کمک کند.
سوالات متداول؛ رشد اقتصادی تهران
دلیل اصلی رشد اقتصادی بالای تهران چیست؟
به گفته استاندار تهران، دلیل اصلی این رشد، «افزایش نرخ بهره‌وری» در واحدهای تولیدی و صنعتی موجود است، نه انجام سرمایه‌گذاری‌های جدید صنعتی.
چرا سرمایه‌گذاری صنعتی جدید در تهران محدود است؟
به دلیل وجود قانون محدودیت استقرار صنایع در شعاع ۱۲۰ کیلومتری تهران. این محدودیت شامل صنایع دانش‌بنیان و برخی حوزه‌های دیگر نمی‌شود.
طرح «یکشنبه‌های حمایت از تولید» چیست؟
در این طرح، مسئولان استانداری به صورت میدانی از واحدهای تولیدی بازدید کرده و جلسه ستاد تسهیل و رفع موانع تولید را در همان محل برای حل سریع مشکلات بانکی، مالیاتی و بیمه‌ای آن‌ها برگزار می‌کنند.
چه تعداد از شرکت‌های دانش‌بنیان کشور در تهران هستند؟
بر اساس اعلام استاندار، بیش از ۵۲ درصد از کل شرکت‌های دانش‌بنیان ایران در استان تهران مستقر هستند.
نتیجه‌گیری
مدل رشد اقتصادی تهران یک نمونه منحصربه‌فرد و موفق از توسعه مبتنی بر دانش و بهره‌وری در شرایط محدودیت سرمایه‌گذاری فیزیکی است. تمرکز بر ظرفیت‌های داخلی، حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان و حل میدانی مشکلات واحدهای تولیدی، راهکاری است که توانسته تهران را در صدر رشد اقتصادی کشور قرار دهد. این مدل می‌تواند الگویی برای سایر کلان‌شهرها و استان‌هایی باشد که با محدودیت‌های مشابهی روبرو هستند. برای اطلاع از آخرین اخبار اقتصادی می‌توانید به بخش اقتصاد پرداد مراجعه کنید.
