رئیس کل بانک مرکزی؛ تأمین مالی سبد معیشتی جدید با دستور رئیسجمهور
وی در ابتدای سخنان خود با تبریک این پیروزی غرورآفرین به مردم شریف ایران، نیروهای مسلح، مقام معظم رهبری و خانوادههای معظم شهدا، از زحمات همکاران خود در شبکه بانکی کشور به ویژه فعالان حوزه فناوری اطلاعات که با حضور مستمر خود پایداری لازم را در نظام پرداخت کشور حفظ کردند، قدردانی کرد.
فرزین تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران سالهاست با جنگ اقتصادی و فشارهای خارجی مواجه بوده است و آنچه در روزهای اخیر رخ داد، افزودن یک حمله فیزیکی در قالب یک جنگ تحمیلی به این مجموعه فشارها بود.
به گفته وی، دشمن با ترکیب حمله فیزیکی با عملیات روانی در پی آن بود که فضای اقتصادی کشور را ملتهب کرده و رفتار اقتصادی مردم را تحت تأثیر قرار دهد.
رئیسکل بانک مرکزی با استناد به آمارهای دقیق تأکید کرد که طرح دشمن با شکست مواجه شده است.
به گفته وی، در ۱۰ روز پیش از آغاز رسمی این جنگ تحمیلی که از ۲۳ خرداد ماه آغاز شد، مجموع تراکنشهای ثبتشده در نظام پرداخت شاپرک حدود یک میلیارد و ۳۵۲ میلیون تراکنش بوده است و در ۱۰ روز پس از آن، این عدد تنها به یک میلیارد و ۴۲۹ میلیون تراکنش افزایش یافته است.
او در ادامه افزود: از نظر مبلغ نیز در این بازه زمانی تراکنشها از ۴۳۴ هزار میلیارد تومان به ۴۴۴ هزار میلیارد تومان افزایش یافته که نشاندهنده رشدی تنها ۲ درصدی است.

فرزین این آمار را نشانهای روشن از عدم تأثیرگذاری تبلیغات و عملیات روانی دشمن دانست و گفت پایداری نظام شاپرک در حالی که پیش از این در حدود ۹۹.۲ درصد بوده است در این مدت حدود ۹۷.۸ درصد باقی ماند.
او ادامه داد که خوشبختانه مردم تحت تأثیر عملیات روانی قرار نگرفتند و رفتار اقتصادی آنان، از جمله در میزان تقاضای نقدینگی یا تغییر در الگوهای مصرف و انتقال پول، با ثبات همراه بود و همین پایداری روانی مردم یکی از دلایل اصلی موفقیت در عبور از بحران اخیر بوده است.
فرزین با اشاره به اقدامات فوری دولت و بانک مرکزی، گفت از صبح روز جمعه اولین روز حمله به جمهوری اسلامی ایران، دولت تشکیل ۴ کمیته تخصصی را در دستور کار قرار داد که شامل کمیته اقتصادی، کمیته زیربنایی و دو کمیته غیراقتصادی بود و تصمیمگیریهای سریع و دقیق به این کمیتهها واگذار شد. همزمان در بانک مرکزی نیز اتاق رصد بحران فعال شد تا آمادگی لازم در حوزههای مختلف حاصل شود.
او تصریح کرد که یکی از نخستین دغدغهها در ساعات ابتدایی بحران، احتمال افزایش تقاضای اسکناس در سطح کشور بود.
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: بر همین اساس از همان روز اول، بانک مرکزی با هماهنگی مستقیم با رئیسجمهور تصمیم به افزایش ۵۰ درصدی تزریق اسکناس به بانکها و دستگاههای خودپرداز گرفت. این افزایش بهویژه در استانهایی که بیشترین رفتوآمد و تردد مردم را داشتند، به شکل هدفمند اجرا شد.
فرزین با اشاره به جایگاه ویژه نظام بانکی ایران در زمینه معاملات غیرنقد (کارتی)، افزود: در شرایطی که ۹۸.۵ درصد از مبادلات مالی کشور از طریق کارتهای بانکی انجام میشود و تنها ۱.۵ درصد معاملات به صورت نقدی است، طبیعی بود که حفظ پایداری شبکه پرداخت کارتی اولویت اصلی بانک مرکزی باشد.
رئیسکل بانک مرکزی با اشاره به حملات سایبری اخیر به شبکه بانکی کشور، خاطرنشان کرد که سیستم پشتیبانی فعلی بانک مرکزی از دو لایه امنیتی تشکیل شده است و در حال حاضر طراحی و اجرای لایه سوم امنیتی نیز در حال انجام است.
وی تأکید کرد که حتی اگر شبکه کارتی کشور بهطور کامل هدف حمله قرار گیرد یا از دسترس خارج شود، بانک مرکزی با اجرای این لایه سوم توانایی آن را دارد که خدمات پایه بانکی را ادامه دهد.
او همچنین اعلام کرد که بخش عمده این لایه سوم امنیتی طراحی و عملیاتی شده و مردم میتوانند از بابت پایداری شبکه پرداخت کشور اطمینان خاطر داشته باشند.
فرزین همچنین از افزایش شدت حملات سایبری در خلال جنگ تحمیلی خبر داد و گفت که دو بانک بزرگ کشور یعنی بانک سپه و بانک پاسارگاد هدف این حملات قرار گرفتند.
رئیس کل بانک مرکزی در ادامه افزود: در این حملات تلاش شده بود که سیستم شبکه این دو بانک از کار بیفتد، اما با ورود سریع تیمهای فنی و همکاری نزدیک بدنه بانکی کشور، امکان بازگردانی شبکه کارتی این بانکها فراهم شد.
به گفته وی، خدماتی همچون ماندهگیری و انتقال وجه کارتبهکارت به سرعت احیا شد و تنها خدمات بینبانکی مانند ساتنا و پایا همچنان در مرحله بازیابی هستند که طی روزهای آینده نیز به چرخه فعالیت بازخواهند گشت.
او در بخش دیگری از سخنان خود به برخی ملاحظات مهم دولت در حوزه حمایت از تولید و خدمات عمومی به مردم اشاره کرد.
به گفته رئیسکل بانک مرکزی، دولت در روزهای حساس پایان ماه، که باید حقوق کارکنان و بازنشستگان پرداخت میشد، حتی در شرایطی که برخی بانکها با مشکل فنی مواجه بودند، با همکاری بانک مرکزی از بروز هرگونه تأخیر در پرداخت حقوقها جلوگیری کرد.
فرزین افزود: همچنین برای پشتیبانی از نظام بهداشت و درمان کشور، مبلغ ۱۵ هزار میلیارد تومان به شبکه تأمین اجتماعی و بهداشت کشور تخصیص یافت تا روند خدماترسانی به مردم مختل نشود.
وی با اشاره به برنامههای حمایتی دولت و بانک مرکزی از معیشت خانوارها، گفت بر اساس دستور رئیسجمهور، طرح تأمین مالی سبد معیشتی جدید با همکاری سازمان برنامه و بودجه تدوین و تأمین مالی آن انجام شده و بهزودی به مرحله اجرا خواهد رسید.
فرزین همچنین به یکی از مشکلات رایج در ۲ هفته اخیر اشاره کرد و گفت به دلیل رفتوآمدهای مردم و جابهجایی به شهرهای مختلف، بسیاری از مردم از پرداخت اقساط بانکی خود بازمانده بودند. در این راستا، بانک مرکزی با اطلاعرسانی گسترده از طریق رسانهها اعلام کرد که تمامی وامهای خرد تا سقف ۷۰۰ میلیون تومان، از جمله وام ازدواج، فرزندآوری، مسکن و… تا پایان تیرماه مشمول بخشودگی جریمه دیرکرد شده و اقساط آنها بهطور خودکار بدون جریمه تمدید خواهد شد.
رئیسکل بانک مرکزی تمدید خودکار کارتهای بانکی منقضی را نیز یکی دیگر از اقدامات نظام بانکی در این روزها دانست و افزود برای تسهیل دسترسی مردم به خدمات بانکی، به بانکها ابلاغ شده است که فرآیند اخذ وثایق برای وام نیز تسهیل شود.