5 نشانه اصلی که علائم هک شدن گوشی شما هستند
مارک بورکار، کارشناس فناوری، توضیح میدهد که کاربران باید نسبت به این پنج علامت هشدار دهنده بسیار هوشیار باشند:
۱. خالی شدن ناگهانی و غیرعادی باتری
اگر باتری گوشی شما که تا دیروز عملکرد عادی داشته، ناگهان و بدون دلیل مشخصی به سرعت خالی میشود، این میتواند اولین نشانه خطر باشد. جاسوسافزارها برای اینکه به طور مداوم فعال بمانند و دادههای سرقت شده شما را به سرورهای خارجی ارسال کنند، در پسزمینه مقدار زیادی انرژی مصرف میکنند که این موضوع خود را در تخلیه سریع باتری نشان میدهد.
۲. داغ شدن بیش از حد و بیدلیل گوشی
دومین نشانه، افزایش غیرمنتظره دمای گوشی است. اگر تلفن شما حتی زمانی که از آن استفاده نمیکنید یا در حالت استراحت (Sleep) قرار دارد، به طور غیرطبیعی گرم میشود، این یک زنگ خطر جدی است. بورکار توضیح میدهد که جاسوسافزارها بار پردازشی سنگینی را بر روی پردازنده گوشی تحمیل میکنند و باعث میشوند سختافزار به طور مداوم سخت کار کرده و گرمای اضافی تولید کند.
۳. افزایش عجیب مصرف اینترنت (دیتا)
آیا بستههای اینترنت شما زودتر از همیشه تمام میشود؟ این میتواند سومین علامت باشد. جاسوسافزارها برای ارسال عکسها، پیامها، ضبطهای صوتی و موقعیت مکانی شما به مقاصد خود، حجم زیادی از دیتا را در پسزمینه مصرف میکنند. با مراجعه به بخش تنظیمات مصرف داده در گوشی خود، ممکن است یک برنامه ناشناس را پیدا کنید که مسئول این مصرف غیرعادی است.
۴. دریافت پیامکهای عجیب و بیمعنی
شاید عجیب به نظر برسد، اما دریافت پیامکهایی حاوی کدهای بیمعنی، نمادهای عجیب یا رشتههای تصادفی از حروف و اعداد میتواند یکی از علائم هک شدن گوشی باشد. برخی از جاسوسافزارهای قدیمیتر از این پیامهای رمزآلود به عنوان دستورهایی برای کنترل دستگاه آلوده یا انتقال اطلاعات استفاده میکنند.
۵. رفتارهای غیرعادی و خود به خودی گوشی
این نگرانکنندهترین نشانه است. زمانی که گوشی شما بدون دخالت شما شروع به انجام کارهای عجیب میکند، یعنی احتمالاً فرد دیگری کنترل کامل آن را در دست گرفته است. این رفتارها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- روشن و خاموش شدن ناگهانی صفحه نمایش
- باز و بسته شدن خودکار برنامهها
- شنیدن صداهای کلیک یا نویزهای عجیب در حین مکالمات تلفنی
- فعال شدن خودکار دوربین یا میکروفون
اگر مشکوک به جاسوسی هستید چه کار کنید؟
وحشت نکنید! اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی وجود دارد که میتوانید انجام دهید. کارشناسان موارد زیر را توصیه میکنند:
- برنامههای مشکوک را بررسی و حذف کنید: لیست تمام برنامههای نصب شده روی گوشی خود را بررسی کرده و هر برنامهای را که نمیشناسید یا به آن مشکوک هستید، فوراً حذف کنید.
- از رمزهای عبور قوی استفاده کنید: تمام رمزهای عبور خود، به ویژه برای حسابهای مهم مانند ایمیل و شبکههای اجتماعی را به گزینههایی قوی و پیچیده تغییر دهید.
- بررسیهای امنیتی انجام دهید: از یک آنتیویروس معتبر برای اسکن کامل گوشی خود استفاده کنید.
- بازگشت به تنظیمات کارخانه (Factory Reset): در موارد پیشرفته که جاسوسافزار به سادگی پاک نمیشود، بهترین و مؤثرترین راه حل، بازگرداندن گوشی به تنظیمات کارخانه است. این کار تقریباً تمام نرمافزارهای مخرب را از بین میبرد. (توجه: قبل از این کار حتماً از اطلاعات مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید).
سوالات متداول؛ هک شدن گوشی
اگر باتری گوشی من زود خالی شود، حتماً هک شدهام؟
لزوماً خیر. خالی شدن سریع باتری میتواند به دلیل قدیمی شدن خود باتری یا استفاده از برنامههای سنگین نیز باشد. اما اگر این اتفاق ناگهانی و همراه با علائم دیگری مانند داغ شدن بیدلیل رخ دهد، یک نشانه هشدار جدی است که باید بررسی شود.
قطعیترین نشانه هک شدن گوشی چیست؟
رفتارهای خود به خودی گوشی، مانند روشن شدن دوربین یا باز شدن برنامهها بدون دخالت شما، قطعیترین و نگرانکنندهترین نشانه است. این موضوع نشان میدهد که فرد دیگری به صورت زنده به دستگاه شما دسترسی از راه دور دارد.
اولین قدم پس از مشکوک شدن به هک چیست؟
اولین قدم، بررسی لیست برنامههای نصب شده و حذف هرگونه برنامه ناشناس و مشکوک است. سپس تنظیمات مصرف دیتای خود را چک کنید تا ببینید کدام برنامه بیشترین مصرف را داشته است.
آیا بازگشت به تنظیمات کارخانه تمام جاسوسافزارها را پاک میکند؟
بله، در اکثر قریب به اتفاق موارد، بازگرداندن گوشی به تنظیمات کارخانه (Factory Reset) مؤثرترین راه برای حذف کامل جاسوسافزارها و نرمافزارهای مخرب است. فقط به یاد داشته باشید که این کار تمام اطلاعات شما را نیز پاک میکند، پس حتماً قبل از آن از مخاطبین، عکسها و فایلهای مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید.
نتیجهگیری
در دنیای دیجیتال امروز، هوشیاری کلید اصلی امنیت است. شناخت علائم هک شدن گوشی به شما کمک میکند تا سریعتر متوجه تهدیدها شده و برای محافظت از حریم خصوصی خود اقدام کنید. با انجام بررسیهای دورهای و رعایت نکات امنیتی، میتوانید خطر جاسوسی از تلفن همراه خود را به حداقل برسانید. برای مطالعه بیشتر میتوانید به بخش امنیت فناوری پرداد مراجعه کنید.