چت جی پی تی (ChatGPT)، مدل زبانی پیشرفته توسعهیافته توسط شرکت OpenAI، با تواناییهای شگفتانگیز خود در تولید متن، پاسخ به سوالات، خلاصهسازی، ترجمه و حتی کدنویسی، به سرعت به یکی از پرکاربردترین ابزارهای هوش مصنوعی در جهان تبدیل شده است.
میلیونها کاربر روزانه از این فناوری برای اهداف مختلف، از انجام تکالیف و تحقیقات گرفته تا ایدهپردازی و سرگرمی، استفاده میکنند. اما همانند هر سرویس آنلاین دیگری که با دادههای کاربران سروکار دارد، استفاده از چت جی پی تی نیز سوالات و نگرانیهای مهمی را در مورد حریم خصوصی و نحوه مدیریت اطلاعاتی که درباره ما ذخیره میکند، به همراه دارد.
مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی نه تنها یک انتخاب، بلکه یک ضرورت برای کاربرانی است که به حریم خصوصی خود اهمیت میدهند و میخواهند کنترل بیشتری بر روی دادههای دیجیتال خود داشته باشند.
درک اینکه چه اطلاعاتی جمعآوری میشود، چرا این اطلاعات برای OpenAI اهمیت دارد، و چه ابزارها و تنظیماتی برای کنترل این فرآیند در اختیار ما قرار گرفته، به ما کمک میکند تا با آگاهی و اطمینان بیشتری از این فناوری قدرتمند بهرهمند شویم. این مقاله به عنوان یک راهنمای جامع، شما را با تمامی جنبههای مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی آشنا خواهد کرد.

چت جی پی تی دقیقاً چه اطلاعاتی را درباره ما کاربران جمعآوری و ذخیره میکند؟
برای اینکه بتوانیم به درستی به مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی بپردازیم، ابتدا باید بدانیم که این سیستم چه نوع دادههایی را از ما جمعآوری و نگهداری میکند. این اطلاعات معمولاً شامل موارد زیر است:
۱. محتوای کامل مکالمات (شامل دستورات ورودی شما و پاسخهای تولید شده)
مهمترین بخشی از دادههایی که ذخیره میشود، تمامی متن گفتگوهای شما با چت جی پی تی است. این شامل دستورات (Prompts) یا سوالاتی که شما وارد میکنید و همچنین پاسخهایی (Responses) است که مدل هوش مصنوعی تولید و به شما ارائه میدهد. این دادهها برای اهداف مختلفی که در ادامه توضیح داده خواهد شد، توسط OpenAI نگهداری میشوند.
۲. اطلاعات حساب کاربری و مشخصات ثبتنام
اگر برای استفاده از چت جی پی تی یک حساب کاربری ایجاد کردهاید (که برای اکثر قابلیتها ضروری است)، اطلاعاتی مانند آدرس ایمیل، نام (در صورت ارائه)، و در صورت استفاده از نسخههای پولی، اطلاعات مربوط به پرداخت شما نیز ذخیره میشود. این اطلاعات برای مدیریت حساب، ارائه خدمات و ارتباط با شما ضروری است.
۳. اطلاعات فنی و دادههای مربوط به نحوه استفاده شما از سرویس
مانند بسیاری از سرویسهای آنلاین، چت جی پی تی نیز اطلاعات فنی و دادههای مربوط به نحوه استفاده شما را جمعآوری میکند. این میتواند شامل آدرس IP، نوع و نسخه مرورگر، نوع دستگاه (موبایل یا کامپیوتر)، سیستمعامل، تاریخ و زمان استفاده، و الگوهای کلی استفاده شما از سرویس (مانند تعداد درخواستها یا مدت زمان هر جلسه) باشد. این دادهها به بهبود عملکرد فنی سرویس و شناسایی مشکلات احتمالی کمک میکنند.
۴. بازخوردها، اصلاحات و نظراتی که توسط شما به سیستم ارائه میشود
اگر شما در مورد پاسخهای چت جی پی تی بازخورد ارائه دهید (مثلاً با استفاده از دکمههای لایک/دیسلایک یا ارائه توضیحات بیشتر)، این اطلاعات نیز ذخیره میشود. هدف از این کار، کمک به بهبود دقت و کیفیت پاسخهای مدل در آینده است. این بخش از مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی به تعامل کاربر برای بهبود سیستم مربوط میشود.
چرا شرکت OpenAI (سازنده چت جی پی تی) این اطلاعات را جمعآوری و نگهداری میکند؟
جمعآوری این اطلاعات توسط OpenAI دلایل متعددی دارد که درک آنها به ما در فهم بهتر سیاستهای این شرکت کمک میکند:
۱. بهبود و توسعه مستمر مدلهای هوش مصنوعی
یکی از اصلیترین دلایل، استفاده از دادههای مکالمات (به صورت ناشناس و تجمیعشده، طبق ادعای OpenAI برای کاربرانی که این گزینه را محدود نکردهاند) برای آموزش، ارزیابی و بهبود مستمر مدلهای زبانی آینده است. هرچه مدل با دادههای بیشتر و متنوعتری آموزش ببیند، توانایی آن در درک زبان طبیعی، تولید پاسخهای دقیقتر و مفیدتر، و اجتناب از خطاها و سوگیریها افزایش مییابد.
۲. ارائه، نگهداری و شخصیسازی بهتر خدمات به کاربران
اطلاعات حساب کاربری برای احراز هویت، ارائه خدمات متناسب با سطح اشتراک (رایگان یا پولی) و ارتباط با کاربران ضروری است. همچنین، تاریخچه مکالمات به کاربران اجازه میدهد تا به گفتگوهای قبلی خود دسترسی داشته باشند و از آنها به عنوان مرجع استفاده کنند (مگر اینکه آن را حذف کرده یا غیرفعال کرده باشند). این بخشی از تجربه کاربری در مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی است.
۳. اهداف امنیتی، جلوگیری از سوءاستفاده و حفظ پایداری سیستم
برخی از دادهها برای شناسایی الگوهای استفاده مشکوک، جلوگیری از سوءاستفاده از سرویس (مانند تولید محتوای مضر یا فعالیتهای غیرقانونی)، و همچنین برای حفظ امنیت و پایداری فنی پلتفرم جمعآوری میشوند.
۴. رعایت قوانین و مقررات بینالمللی و پاسخگویی به الزامات قانونی
مانند هر شرکت بزرگ فناوری دیگری، OpenAI نیز ملزم به رعایت قوانین و مقررات مربوط به حفاظت از دادهها و حریم خصوصی در کشورهای مختلف است و ممکن است در شرایط خاص و با دستور قانونی، مجبور به ارائه برخی اطلاعات به مراجع ذیصلاح باشد.
ابزارها و تنظیمات موجود در اختیار کاربران برای مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی
خوشبختانه، OpenAI گزینهها و تنظیماتی را برای کاربران فراهم کرده است تا بتوانند تا حدی بر روی دادههای خود کنترل داشته باشند و به مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی بپردازند:
۱. مشاهده، مدیریت و حذف کامل تاریخچه مکالمات (Chat History)
نحوه دسترسی و حذف چتها: کاربران میتوانند از طریق رابط کاربری چت جی پی تی به تاریخچه تمامی مکالمات قبلی خود دسترسی داشته باشند، آنها را مرور کرده و در صورت تمایل، هر یک از گفتگوها را به صورت جداگانه یا تمامی تاریخچه را به طور کامل حذف کنند.
تأثیر حذف تاریخچه بر آموزش مدل: طبق سیاستهای اعلام شده توسط OpenAI، در صورتی که شما تاریخچه مکالمات خود را حذف کنید، آن مکالمات حذف شده دیگر برای آموزش مدلهای آینده استفاده نخواهند شد.
۲. گزینههای مربوط به غیرفعال کردن ذخیره تاریخچه برای آموزش مدلهای آینده (Opt-out)
OpenAI گزینهای را تحت عنوان “Chat history & training” در بخش تنظیمات (Settings) فراهم کرده است. اگر این گزینه را غیرفعال کنید، مکالمات جدید شما برای آموزش مدلهای آینده OpenAI استفاده نخواهند شد. با این حال، این مکالمات همچنان به مدت ۳۰ روز برای اهداف نظارت بر سوءاستفاده ذخیره شده و سپس به طور دائم حذف میشوند. این یک ابزار مهم برای مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی و کنترل حریم خصوصی است.
۳. امکان درخواست خروجی و دریافت دادههای خود (Data Export)
کاربران میتوانند از طریق تنظیمات حساب کاربری خود، درخواست کنند تا یک نسخه از اطلاعات و تاریخچه مکالماتشان که توسط OpenAI نگهداری میشود، برای آنها ارسال گردد. این فرآیند ممکن است مدتی طول بکشد.
۴. مدیریت اطلاعات حساب کاربری، اشتراک و تنظیمات امنیتی و حریم خصوصی
کاربران میتوانند اطلاعات حساب کاربری خود (مانند نام یا رمز عبور) را ویرایش کنند، وضعیت اشتراک خود (در صورت داشتن نسخه پولی) را مدیریت نمایند و همچنین به تنظیمات مربوط به امنیت حساب (مانند احراز هویت دو مرحلهای، اگر فعال باشد) و سایر گزینههای مرتبط با حریم خصوصی دسترسی داشته باشند.

اقدامات و توصیههای مهم و کاربردی برای حفظ هرچه بیشتر حریم خصوصی هنگام استفاده از چت جی پی تی
علاوه بر استفاده از ابزارهای داخلی، رعایت نکات زیر نیز به مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی و حفظ حریم خصوصی شما کمک میکند:
۱. عدم به اشتراکگذاری اطلاعات بسیار حساس، شخصی و محرمانه در مکالمات
این مهمترین و اساسیترین نکته است. هرگز اطلاعاتی مانند شماره کارت بانکی، رمزهای عبور، اطلاعات کامل هویتی (مانند شماره ملی یا آدرس دقیق منزل)، سوابق پزشکی بسیار محرمانه، اسرار تجاری یا هرگونه اطلاعات دیگری که نمیخواهید در جایی ثبت یا ذخیره شود را در گفتگوهای خود با چت جی پی تی وارد نکنید. به یاد داشته باشید که هدف اصلی این ابزار، ارائه اطلاعات و تولید متن بر اساس ورودی شماست، نه یک فضای امن برای ذخیره اطلاعات شخصی.
۲. بازبینی منظم و دورهای تاریخچه مکالمات و حذف موارد غیرضروری یا حساس
عادت کنید که هر از چند گاهی تاریخچه مکالمات خود را مرور کرده و گفتگوهایی که حاوی اطلاعاتی هستند که دیگر نیازی به نگهداری آنها نیست یا ممکن است به نوعی حساس باشند را حذف نمایید.
۳. آگاهی کامل از سیاستهای حفظ حریم خصوصی و شرایط استفاده از خدمات OpenAI
پیش از استفاده از هر سرویس آنلاینی، مطالعه سیاستهای حفظ حریم خصوصی (Privacy Policy) و شرایط استفاده از خدمات (Terms of Use) آن ضروری است. این اسناد توضیح میدهند که شرکت چگونه دادههای شما را جمعآوری، استفاده، ذخیره و محافظت میکند. این آگاهی برای مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی بسیار مهم است.
۴. استفاده محتاطانه از افزونهها (Plugins) و APIهای متصل به چت جی پی تی
اگر از افزونههای جانبی یا API چت جی پی تی در سایر اپلیکیشنها استفاده میکنید، به مجوزهایی که به آنها میدهید و سیاستهای حفظ حریم خصوصی آن سرویسهای ثالث نیز دقت کنید، زیرا آنها ممکن است به دادههای مکالمات شما دسترسی پیدا کنند.
آینده مدیریت دادهها، شفافیت و حریم خصوصی در عصر هوش مصنوعی مولد
با گسترش روزافزون استفاده از مدلهای هوش مصنوعی مولد مانند چت جی پی تی، بحث در مورد مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی و سایر پلتفرمهای مشابه، و همچنین حفظ حریم خصوصی کاربران، اهمیت بیشتری پیدا میکند.
چالشهای پیش رو: یافتن تعادل مناسب بین نیاز به دادههای زیاد برای بهبود مدلهای هوش مصنوعی و حق کاربران برای حفظ حریم خصوصی و کنترل بر دادههایشان، یکی از بزرگترین چالشهاست. همچنین، جلوگیری از سوءاستفاده از این فناوریها برای تولید اطلاعات نادرست یا محتوای مضر نیز از دیگر نگرانیهاست.
تلاشها برای افزایش شفافیت و کنترل بیشتر کاربر: انتظار میرود شرکتهای توسعهدهنده هوش مصنوعی، تحت فشارهای قانونی و اجتماعی، به سمت ارائه شفافیت بیشتر در مورد نحوه استفاده از دادهها و همچنین فراهم آوردن ابزارهای کنترلی جامعتر برای کاربران حرکت کنند.
اهمیت قوانین و مقررات بینالمللی و ملی: قوانینی مانند GDPR در اروپا، نشاندهنده اهمیت وضع چارچوبهای قانونی برای حفاظت از دادههای شهروندان است و احتمالاً شاهد تدوین قوانین مشابه یا تکمیلی در سایر نقاط جهان نیز خواهیم بود.

سوالات متداول (FAQ) در مورد مدیریت اطلاعات و حریم خصوصی در چت جی پی تی
۱. آیا شرکت OpenAI مکالمات من با چت جی پی تی را برای آموزش مدلهای هوش مصنوعی آینده خود استفاده میکند، حتی اگر من تاریخچه مکالماتم را حذف کنم؟
طبق آخرین سیاستهای اعلام شده توسط OpenAI، در صورتی که شما تاریخچه مکالمات خود را حذف کنید یا گزینه “Chat history & training” را در تنظیمات غیرفعال نمایید، مکالمات مربوطه (حذف شده یا آنهایی که پس از غیرفعال کردن این گزینه انجام میشوند) دیگر برای آموزش مدلهای آینده هوش مصنوعی آنها استفاده نخواهد شد.
با این حال، به خاطر داشته باشید که حتی در صورت غیرفعال کردن تاریخچه برای آموزش، مکالمات شما ممکن است همچنان به مدت محدودی (مثلاً ۳۰ روز) برای اهداف نظارت بر سوءاستفاده و حفظ امنیت سیستم توسط OpenAI نگهداری و سپس به طور دائم حذف شوند. برای اطمینان از آخرین سیاستها، همواره به بخش راهنما و سیاست حفظ حریم خصوصی وبسایت رسمی OpenAI مراجعه کنید.
۲. چگونه میتوانم به بهترین شکل ممکن مطمئن شوم اطلاعاتی که در چت جی پی تی وارد میکنم، کاملاً محرمانه و خصوصی باقی میماند؟
بهترین و قطعیترین راه برای اطمینان از محرمانه ماندن اطلاعات، وارد نکردن اطلاعات بسیار حساس، شخصی و محرمانه در وهله اول است. چت جی پی تی و سایر مدلهای زبانی بزرگ، برای پردازش و پاسخ به درخواستهای شما طراحی شدهاند، نه به عنوان یک فضای ذخیرهسازی امن برای اطلاعات خصوصی.
علاوه بر این، استفاده از گزینه غیرفعال کردن تاریخچه برای آموزش مدل (“Chat history & training”) و حذف منظم گفتگوهای قبلی میتواند به افزایش سطح حریم خصوصی شما در فرآیند مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی کمک کند. اما همواره فرض کنید که هر اطلاعاتی که به یک سرویس آنلاین میدهید، پتانسیل دیده شدن یا ذخیره شدن (حتی موقت) را دارد.
۳. آیا این امکان وجود دارد که از OpenAI درخواست کنم تا تمامی دادههای مربوط به حساب کاربری من، از جمله مکالمات و سایر اطلاعات، به طور کامل از سرورهایشان حذف شود؟
بله، OpenAI فرآیندی برای درخواست حذف حساب کاربری و دادههای مرتبط با آن را فراهم کرده است. شما معمولاً میتوانید از طریق تنظیمات حساب کاربری خود یا با مراجعه به بخش پشتیبانی و راهنمای وبسایت OpenAI، درخواست حذف اکانت خود را ثبت کنید. طبق سیاستهای آنها، پس از دریافت درخواست معتبر، اقدام به حذف دادههای شما خواهند کرد، اگرچه ممکن است برخی اطلاعات به دلایل قانونی یا امنیتی برای مدت محدودی نگهداری شوند. جزئیات دقیق این فرآیند در سیاست حفظ حریم خصوصی OpenAI ذکر شده است.
۴. استفاده از “حالت ناشناس” (Incognito Mode) در مرورگر وب، چقدر در حفظ حریم خصوصی من هنگام استفاده از سرویس چت جی پی تی مؤثر و کارآمد است؟
“حالت ناشناس” در مرورگر وب، عمدتاً از ذخیره شدن تاریخچه وبگردی، کوکیها و اطلاعات فرمها بر روی دستگاه محلی شما جلوگیری میکند. این حالت به هیچ عنوان مانع از این نمیشود که وبسایتهایی که بازدید میکنید (از جمله وبسایت چت جی پی تی) یا ارائهدهنده خدمات اینترنت شما (ISP) فعالیت آنلاین شما را ثبت و ردیابی کنند.
بنابراین، در حالی که استفاده از حالت ناشناس ممکن است برای جلوگیری از ذخیره تاریخچه مکالمات در مرورگر شما مفید باشد، اما تأثیری بر روی دادههایی که توسط سرورهای OpenAI در فرآیند مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی ذخیره میشوند، ندارد. برای کنترل بیشتر بر روی دادههای ذخیره شده در سرور، باید از تنظیمات داخلی خود چت جی پی تی استفاده کنید.
۵. به عنوان کاربر چت جی پی تی، مهمترین و کلیدیترین نکتهای که باید همواره برای مدیریت اطلاعات و حفظ حریم خصوصی خود به خاطر بسپارم، چیست؟
شاید مهمترین نکته این باشد که همواره با احتیاط و آگاهی کامل از اطلاعاتی که به اشتراک میگذارید، از این ابزار استفاده کنید. به یاد داشته باشید که شما با یک مدل هوش مصنوعی در یک پلتفرم آنلاین در حال تعامل هستید. از وارد کردن اطلاعات بسیار حساس، شخصی، مالی یا محرمانه که نمیخواهید در جایی ثبت یا ذخیره شود، جداً خودداری کنید.
به طور منظم تنظیمات حریم خصوصی حساب کاربری خود را بررسی و بهروز کنید و از گزینههای موجود برای کنترل دادههایتان (مانند حذف تاریخچه یا غیرفعال کردن آن برای آموزش) بهره ببرید. آگاهی و مسئولیتپذیری شخصی، بهترین سپر دفاعی شما در دنیای دیجیتال و در فرآیند مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی است.
نتیجهگیری: آگاهی، کنترل و مسئولیتپذیری، سه ضلع مثلث استفاده ایمن از چت جی پی تی
چت جی پی تی یک ابزار فوقالعاده قدرتمند با پتانسیلهای بسیار زیاد است، اما استفاده از آن نیازمند آگاهی و مسئولیتپذیری در قبال اطلاعاتی است که با آن به اشتراک میگذاریم. مدیریت اطلاعات در چت جی پی تی تنها وظیفه OpenAI نیست، بلکه کاربران نیز باید با شناخت ابزارهای موجود، رعایت نکات ایمنی و درخواست شفافیت بیشتر، نقش فعالی در حفاظت از حریم خصوصی و دادههای خود ایفا کنند. با استفاده آگاهانه و محتاطانه، میتوانیم از مزایای این فناوری نوین بهرهمند شویم و در عین حال، کنترل بیشتری بر روی ردپای دیجیتال خود داشته باشیم.