سرمایه‌گذاری لیزینگ یکی از راه‌حل‌هایی است که در شرایط فعلی می‌تواند نقش مؤثری در نوسازی ناوگان هوایی کشور ایفا کند. با توجه به مشکلات موجود در صنعت هوانوردی ایران، استفاده از این روش در جهت توسعه این صنعت و به‌ویژه به‌روزرسانی ناوگان هوایی ضروری به نظر می‌رسد. در این مقاله، به بررسی چگونگی راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ و تأثیر آن‌ها بر نوسازی ناوگان هوایی کشور خواهیم پرداخت.

تحریم‌ها و تأثیرات آن بر صنعت هوانوردی ایران

صنعت هوایی ایران از گذشته با مشکلات بسیاری دست و پنجه نرم کرده است. یکی از اصلی‌ترین مشکلات این صنعت، تحریم‌های بین‌المللی است که به محدودیت‌های زیادی در تأمین قطعات یدکی و خرید هواپیما منجر شده است. در حالی که در بسیاری از کشورهای دنیا، سرمایه‌گذاران صنعت هوانوردی به منابع مالی کافی برای خرید هواپیما دسترسی دارند، ایران به دلیل تحریم‌ها از این منابع محروم است. این مسئله باعث شده که سن ناوگان هوایی کشور افزایش یابد و نیاز به نوسازی آن بیشتر از پیش احساس شود.

چرا مدل‌های اقتصادی جهانی برای ایران در دسترس نیست؟

در سایر کشورها، مدل‌های اقتصادی برای توسعه صنعت هوایی به گونه‌ای است که سرمایه‌گذاران می‌توانند از تسهیلات لیزینگ با نرخ‌های سود پایین و منابع مالی مناسب استفاده کنند. اما در ایران، به دلیل تحریم‌ها، شرکت‌های هواپیمایی نمی‌توانند از این خدمات بهره‌مند شوند. این شرایط به‌ویژه بر خرید هواپیما تأثیر گذاشته و شرکت‌ها مجبور به خرید هواپیماهایی با قیمت پایین‌تر و سن بالاتر شده‌اند. در نتیجه، این مشکلات منجر به ایجاد ناوگانی فرسوده و نیازمند نوسازی می‌شود.

ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ: راهی برای نوسازی ناوگان هوایی

با توجه به مشکلات ذکر شده، راه‌حل‌هایی برای نوسازی ناوگان هوایی ایران در دست اقدام است. یکی از این راه‌حل‌ها، راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ در صنعت هوایی است. حسین پورفرزانه، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری، در این زمینه اعلام کرده است که سه صندوق سرمایه‌گذاری در راستای لیزینگ هواپیماها ایجاد شده است. این صندوق‌ها می‌توانند به شرکت‌های هواپیمایی کمک کنند تا از طریق اجاره هواپیماها به‌جای خرید آن‌ها، منابع مالی لازم برای نوسازی ناوگان خود را تأمین کنند.

اهداف صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ در صنعت هوایی

هدف اصلی از راه‌اندازی صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ در صنعت هوانوردی، تأمین منابع مالی برای خرید یا اجاره هواپیما و به‌روزرسانی ناوگان هوایی کشور است. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده است که دو صندوق از این سه صندوق دولتی و نظامی هستند، و صندوق سوم توسط بخش خصوصی راه‌اندازی خواهد شد. در صورت راه‌اندازی سه تا چهار صندوق دیگر توسط بخش خصوصی، امکان توسعه و نوسازی ناوگان هوایی ایران فراهم خواهد شد.

چگونگی عملکرد صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ

این صندوق‌ها به‌طور عمده از منابع مالی داخلی کشور استفاده می‌کنند تا هواپیماها را به شرکت‌های هواپیمایی اجاره دهند. به گفته پورفرزانه، گردش مالی صنعت هوایی ایران در سال گذشته بیش از یک میلیارد دلار بوده است و این صنعت به منابع خارجی نیازی ندارد. به همین دلیل، با استفاده از منابع داخلی کشور و بدون اینکه تحت تأثیر تحریم‌ها قرار بگیریم، می‌توانیم به توسعه و نوسازی ناوگان هوایی ادامه دهیم.

نوسازی ناوگان هوایی بدون وابستگی به منابع خارجی

رئیس سازمان هواپیمایی کشوری تأکید کرده است که نوسازی ناوگان هوایی ایران نه تنها به واردات هواپیماهای جدید از خارج وابسته نیست، بلکه می‌توان با بهره‌گیری از منابع داخلی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ، این روند را تسریع کرد. این اقدام به‌ویژه در شرایط فعلی که تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی بر ایران تحمیل شده، از اهمیت زیادی برخوردار است.

تعداد ناوگان هوایی فعال ایران و ظرفیت‌های موجود

در حال حاضر، ایران بین 130 تا 150 ناوگان هوایی فعال دارد و همچنین 185 هواپیما رجیستر فعال در کشور وجود دارد. بر اساس اطلاعات سازمان هواپیمایی کشوری، این فاصله 30 تا 50 فروندی از هواپیماهای فعال، با انجام تعمیرات و نگهداری مناسب، قابل برگشت به ناوگان هوایی کشور است.

ضرورت توجه به مدل‌های اجاره‌ای و مشارکتی

پورفرزانه در صحبت‌های خود اشاره کرده است که تنها آوردن هواپیما به کشور کافی نیست. در راستای بازسازی و نوسازی صنعت هوانوردی، باید به مواردی همچون اجاره هواپیما، پروازهای کانکشن و پروازهای نماد مشترک (Code Sharing) نیز توجه شود. این مدل‌ها به ایرلاین‌های داخلی این امکان را می‌دهند که با همکاری با ایرلاین‌های خارجی، پروازهای مشترک انجام دهند و خدمات بهتری به مسافران ارائه دهند.

چشم‌انداز آینده صنعت هوایی ایران

با توجه به اقدامات در حال انجام و پروژه‌های در دست توسعه مانند صندوق‌های سرمایه‌گذاری لیزینگ، به نظر می‌رسد که صنعت هوایی ایران در مسیر بهبود و نوسازی قرار گرفته است. این اقدامات می‌توانند به کاهش وابستگی کشور به منابع خارجی و تقویت بخش خصوصی در صنعت هوانوردی منجر شوند. همچنین، در صورتی که صندوق‌های بیشتری در این زمینه راه‌اندازی شوند، امکان توسعه و نوسازی سریع‌تر ناوگان هوایی کشور فراهم خواهد شد.