دو ماموریت کلیدی هوش مصنوعی در پروژه «حضرت موسی (ع)»
کمیل خجسته با اشاره به چالش‌های کار با بازیگر کودک در یک پروژه چند ساله، دو ماموریت اصلی که برای هوش مصنوعی تعریف شده بود را این‌گونه تشریح کرد:
۱. حفظ ثبات چهره کودک در طول زمان
مهم‌ترین مسئله، پروسه زمان‌بر و چندین ساله تولید سریال بود. خجسته گفت: «کودک اولیه به خاطر پروسه زمان، رشد کرده بود و با شخصیت داستان تطابق نداشت.» برای حل این مشکل، تیم فنی با استفاده از هوش مصنوعی، چهره کودک اول را به عنوان الگوی ثابت حفظ کرده و در ادامه، با استفاده از بازیگران کودک مختلف، همان چهره را بر روی صورت آن‌ها بازسازی کرده است. این تکنیک به گروه سازنده اجازه داد تا بدون نگرانی از رشد طبیعی کودک، تداوم بصری شخصیت را در تمام طول پروژه حفظ کنند.
۲. تولید احساسات مورد نیاز کارگردان
چالش دوم، بازی‌گیری از یک کودک خردسال بود. مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان افزود: «مسئله دوم، تولید احساس بود. مثلاً زمانی که نیاز داشتند کودک بیدار باشد، او خواب بود. یا زمانی که نیاز بود کودک بخندد، او نمی‌خندید.» در این سکانس‌ها، هوش مصنوعی به کمک تیم تولید آمده و با تحلیل داده‌ها، احساسات مورد نظر کارگردان مانند خنده، گریه یا بیداری را بر روی چهره کودک تولید کرده است.
یک دستاورد بزرگ برای فناوری ایرانی
کمیل خجسته با تاکید بر اهمیت این پروژه، یک نکته جالب را یادآور شد: «چه حوزه ای‌آی (AI) و چه حوزه ویرچوال (تولید مجازی)، با کمک همکاران ایرانی تولید شده است، که کار بزرگی از سوی آقایان حاتمی‌کیا و رضوی (کارگردان و تهیه‌کننده) است.» این موضوع نشان می‌دهد که پروژه «حضرت موسی (ع)» نه تنها یک اثر بزرگ فرهنگی، بلکه سکویی برای بومی‌سازی و نمایش توانمندی‌های فناورانه ایران در سطح جهانی است. او همچنین اشاره کرد که اگرچه کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند قطر، امارات و عربستان سعودی سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در این حوزه انجام داده‌اند، اما پشت بخش عمده این سرمایه‌گذاری‌ها، شرکت‌های آمریکایی قرار دارند.
نتیجه‌گیری: هوش مصنوعی، ابزاری نوین در خدمت روایت
استفاده از هوش مصنوعی در سریال حضرت موسی (ع)، نشان‌دهنده یک جهش بزرگ در صنعت فیلم‌سازی ایران است. این فناوری دیگر یک مفهوم انتزاعی نیست، بلکه ابزاری عملی برای حل مشکلات پیچیده تولید و گشودن درهای جدیدی به روی خلاقیت فیلم‌سازان است. این دستاورد نه تنها مسیر را برای تولید پروژه‌های عظیم و طولانی‌مدت هموارتر می‌کند، بلکه توانایی ایران برای رقابت در عرصه فناوری‌های نوین رسانه‌ای را به نمایش می‌گذارد.
سوالات متداول
۱. چرا در سریال حضرت موسی (ع) از هوش مصنوعی برای بازیگر کودک استفاده شد؟
دو دلیل اصلی وجود داشت: اول، برای ثابت نگه داشتن چهره شخصیت کودک در طول سال‌های طولانی فیلمبرداری و جلوگیری از تأثیر رشد طبیعی بازیگر. دوم، برای تولید احساسات دقیق (مانند خنده یا گریه) در سکانس‌هایی که بازی‌گیری از کودک دشوار بود.
۲. آیا این فناوری وارداتی بود؟
خیر. بر اساس اعلام مدیرعامل شرکت همکار پروژه، تمام فناوری‌های مربوط به هوش مصنوعی و تولید مجازی (Virtual Production) در این سریال توسط متخصصان و شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی توسعه داده شده است.
۳. آیا هوش مصنوعی جایگزین کامل بازیگر شده است؟
خیر. از بازیگران کودک مختلفی در طول پروژه استفاده شده است، اما هوش مصنوعی برای اصلاح و یکسان‌سازی چهره و همچنین تولید برخی حالات چهره بر روی بازی این بازیگران به کار گرفته شده است.
۴. به جز هوش مصنوعی، چه فناوری جدید دیگری در این سریال استفاده شده است؟
فناوری تولید مجازی یا «ویرچوال پروداکشن» یکی دیگر از تکنولوژی‌های پیشرفته‌ای است که در این پروژه به کار گرفته شده است. این تکنیک اجازه می‌دهد به جای ساخت دکورهای عظیم، بسیاری از صحنه‌ها در استودیوهای کوچک و با پس‌زمینه‌های دیجیتال فیلمبرداری شوند.
