کدام خدمات بانکی به ثبت نشانی در سامانه املاک و اسکان وابسته است؟
بانکها باید حداکثر تا پایان مردادماه سال ۱۴۰۴ نسبت به عملیاتی شدن استعلام اقامتگاه اصلی اشخاص از سامانه املاک و اسکان برای ارائه خدماتی از جمله افتتاح حساب و اعطای انواع تسهیلات، اقدام کنند.
پس از آنکه صدور دسته چک در سامانه صیاد به عنوان اولین گام به این سامانه متصل شد، اکنون بانک مرکزی فهرست گستردهتری از خدمات را مشمول این قانون کرده است. بر اساس این بخشنامه، بانکها مکلفند پیش از ارائه خدمات زیر، نشانی پستی مشتری را با اطلاعات ثبتشده در سامانه املاک و اسکان تطبیق دهند:
- افتتاح هرگونه حساب بانکی (سپرده)
- اعطای انواع تسهیلات و وام
- صدور دسته چک
- قبول تعهدات بانکی
- اعطای ابزارهای پرداخت (مانند کارتهای بانکی)
- ارائه ابزارهای پذیرش (مانند دستگاه کارتخوان)
چرا این قانون اجرا میشود؟ هدف از اتصال بانکها
هدف اصلی از این الزام قانونی، شناسایی خانههای خالی و ساماندهی بازار مسکن است. بر اساس ماده ۱۶۹ مکرر قانون مالیاتهای مستقیم، تمام سرپرستان خانوار موظف به ثبت اطلاعات سکونتی خود هستند.
به گفته کارشناсан، تکمیل و اتصال دستگاههای مختلف به سامانه املاک و اسکان، تنها راهکار عملی برای مقابله با دلالان و سوداگرانی است که با احتکار مسکن، باعث بیثباتی در بازار میشوند. با شناسایی املاک خالی و اجرای قوانین مالیاتی مربوط به آن، عرضه مسکن افزایش یافته و بازار به سمت ثبات قیمتی و رونق هدایت خواهد شد.
مهلت بانکها برای اجرای کامل بخشنامه
بانک مرکزی مهلت مشخصی را برای اجرای این تکلیف در نظر گرفته است. کلیه بانکها باید اقدامات فنی لازم را انجام داده و استعلام از سامانه املاک و اسکان را برای خدمات ذکر شده، حداکثر تا پایان مردادماه سال ۱۴۰۴ عملیاتی کنند. همچنین، بانکها موظف شدهاند که این الزام قانونی جدید را حداقل در دو نوبت و با روشهای مناسب، به اطلاع تمام مشتریان و مراجعان خود برسانند تا افراد فرصت کافی برای ثبت اطلاعات خود در سامانه را داشته باشند.

سوالات متداول درباره الزام ثبتنام در سامانه املاک و اسکان
۱. آیا برای افتتاح حساب جدید باید در سامانه املاک و اسکان ثبتنام کنم؟
بله، بر اساس بخشنامه جدید بانک مرکزی، از پایان مرداد ۱۴۰۴، ثبت نشانی در این سامانه و تایید آن توسط بانک، یکی از شروط اصلی برای افتتاح حساب بانکی خواهد بود.
۲. هدف اصلی از این قانون چیست؟
هدف اصلی، شناسایی خانههای خالی، جلوگیری از سوداگری و احتکار در بازار مسکن، اجرای قوانین مالیاتی و در نهایت، کمک به ثبات قیمت و افزایش عرضه مسکن است.
۳. اگر آدرس خود را در سامانه ثبت نکنم چه میشود؟
در صورت عدم ثبت اطلاعات محل سکونت خود در این سامانه، از دریافت بسیاری از خدمات اصلی بانکی مانند افتتاح حساب، دریافت وام، صدور دسته چک و… محروم خواهید شد.
۴. این قانون از چه زمانی به طور کامل اجرا میشود؟
بانکها موظف هستند زیرساختهای لازم را فراهم کرده و این فرآیند استعلام را حداکثر تا پایان مردادماه سال ۱۴۰۴ برای تمام خدمات اعلام شده، عملیاتی کنند.
نتیجهگیری: آینده بازار مسکن در گرو همکاری بانکها
الزامی شدن ثبت نشانی در سامانه املاک و اسکان برای دریافت خدمات بانکی، یک نقطه عطف در سیاستگذاری بازار مسکن ایران است. این دستورالعمل، بخش بانکی کشور را به بازوی اجرایی مهمی برای شفافسازی اقتصادی و مقابله با احتکار تبدیل میکند. موفقیت این طرح و تأثیر آن بر بازار مسکن، اکنون بیش از هر زمان دیگری به همکاری دقیق و اجرای صحیح این بخشنامه توسط شبکه بانکی کشور بستگی دارد.