روش‌های جدید برای تعیین جنسیت نوزاد
جست‌وجوی کوتاهی در اینترنت، شما را با دستورالعمل‌های پزشکانی مواجه می‌کند که به صورت علنی درباره نحوه تعیین جنسیت نوزاد صحبت می‌کنند. یک متخصص زنان در ویدئویی ضمن تأیید امکان‌پذیر بودن این کار، روش‌های مختلف را اینگونه شرح می‌دهد:
- روش تغذیه‌ای: این پزشک می‌گوید: «من چندان اعتقادی به آن ندارم، چون نمی‌توان دقیق ثابت کرد که این تغذیه اثر گذاشته یا نه.»
- روش IUI (تلقیح داخل رحمی): این روش هزینه دارد و نیازمند مصرف دارو است، اما دقت آن صددرصدی نیست.
- روش IVF (لقاح آزمایشگاهی): به گفته این متخصص، این «مطمئن‌ترین روش» است و حتی برای مادرانی که سابقه نازایی ندارند، صرفاً برای انتخاب جنسیت فرزند استفاده می‌شود.
نگران‌کننده‌تر آنکه، اینفلوئنسرهای شبکه‌های اجتماعی نیز وارد این حوزه شده و به ارائه مشاوره برای تعیین جنسیت نوزاد می‌پردازند.
خطر دستکاری جمعیت: از آمار ایران تا تجربه تلخ چین
نگرانی اصلی از رواج بی‌رویه این پدیده، برهم خوردن توازن طبیعی جنسیتی در جامعه است. نگاهی به آمارها این نگرانی را تشدید می‌کند:
- آمار ایران: بر اساس آمار ثبت احوال در سه ماه ابتدایی سال ۱۴۰۴، به ازای هر ۱۰۰ دختر، حدود ۱۰۸ پسر متولد شده است. این آمار در مرز بالای نسبت طبیعی (که بین ۱۰۳ تا ۱۰۷ پسر به ازای ۱۰۰ دختر است) قرار دارد و این احتمال را تقویت می‌کند که دستکاری‌های انسانی در حال وقوع است.
- تجربه چین: این کشور به دلیل سیاست تک‌فرزندی و رواج «پسرخواهی»، با بحران جمعیتی روبرو شد. در دهه ۱۹۸۰، این نسبت به ۱۱۷ پسر در برابر ۱۰۰ دختر رسید. این فاجعه جمعیتی باعث شد دولت چین، تعیین جنسیت نوزاد غیرپزشکی را ممنوع کند. این ممنوعیت در کشورهایی مانند هند، کره جنوبی، استرالیا و آلمان نیز اجرا می‌شود.
تحلیل جامعه‌شناختی: رواج پدیده «پسرخواهی»
شهلا کاظمی‌پور، جمعیت‌شناس، در این باره می‌گوید: «تجربه جهانی نشان می‌دهد که بیشتر در کشورهای در حال توسعه، پدیده «پسرخواهی» رایج است.» او معتقد است اگرچه برای نتیجه‌گیری قطعی در مورد ایران باید آمار چند سال را بررسی کرد، اما با توجه به در دسترس قرار گرفتن امکانات پزشکی، طبیعی است که برخی خانواده‌ها به سمت انتخاب جنسیت فرزندشان سوق داده شوند. این تمایل ریشه در ساختارهای فرهنگی و اقتصادی دارد که در برخی جوامع، ارزش بیشتری برای فرزند پسر قائل هستند.
سوالات متداول؛ تعیین جنسیت نوزاد
مطمئن‌ترین روش علمی برای تعیین جنسیت نوزاد قبل از بارداری چیست؟
بر اساس گفته متخصصان، روش IVF (لقاح آزمایشگاهی) مطمئن‌ترین و قطعی‌ترین روش برای انتخاب جنسیت جنین است.
آیا تعیین جنسیت نوزاد در همه کشورها آزاد است؟
خیر. بسیاری از کشورها از جمله چین، هند، کره جنوبی و آلمان به دلیل نگرانی از برهم خوردن توازن جمعیتی، قوانین سفت و سختی را برای ممنوعیت یا محدودیت تعیین جنسیت نوزاد غیرپزشکی اعمال کرده‌اند.
خطر اصلی رواج این پدیده چیست؟
خطر اصلی، به هم خوردن نسبت طبیعی جنسیتی در جامعه است. افزایش نامتوازن تعداد پسران نسبت به دختران (یا برعکس) می‌تواند در آینده به بحران‌های اجتماعی مانند مشکلات ازدواج و ناهنجاری‌های دیگر منجر شود.
آیا آمار تولد در ایران نگران‌کننده است؟
آمار سه ماهه اول سال ۱۴۰۴ (۱۰۸ پسر به ازای ۱۰۰ دختر) در مرز بالای محدوده طبیعی قرار دارد. اگرچه به گفته جمعیت‌شناسان برای نتیجه‌گیری قطعی به داده‌های بلندمدت نیاز است، اما این آمار می‌تواند یک سیگنال هشدار اولیه باشد.
نتیجه‌گیری
رواج پدیده تعیین جنسیت نوزاد قبل از بارداری در ایران، یک شمشیر دولبه است. از یک سو، به برخی خانواده‌ها قدرت انتخاب می‌دهد، اما از سوی دیگر، زنگ خطری جدی برای آینده ساختار جمعیتی کشور است. تجربه تلخ کشورهایی مانند چین نشان می‌دهد که دستکاری در نسبت جنسیتی می‌تواند به بحران‌های اجتماعی عمیق و طولانی‌مدت منجر شود. به نظر می‌رسد پیش از آنکه این روند به یک بحران تبدیل شود، نیازمند یک گفتگوی ملی و در صورت لزوم، تدوین قوانین نظارتی در این حوزه هستیم.
