بازگشت به ریشهها: یک تغییر استراتژیک
مدلهای جدید با نامهای gpt-oss-120b و gpt-oss-20b در حالی عرضه میشوند که اوپن ای آی همواره به دلیل عدم شفافیت در مورد عملکرد داخلی نرمافزارهایش مورد انتقاد بوده است. سم آلتمن، مدیرعامل این شرکت، با اشاره به این موضوع گفت: «هنگامی که در سال ۲۰۱۵ فعالیتمان را آغاز کردیم، مأموریت اوپنایآی تضمین آن بود که هوش مصنوعی عمومی (AGI) برای تمام انسانها سودآور باشد.» این اقدام، پاسخی به این انتقادات و رقابت فزاینده در بازار است.
گرگ بروکمن، رئیس اوپن ای آی نیز در این باره گفت: «این نخستین باری است که پس از مدتی طولانی ما یک مدل منبع باز زبانی را عرضه میکنیم و این واقعاً جالب است.»
رقابت با متا و دیپسیک چین
این حرکت اوپن ای آی را نمیتوان بدون در نظر گرفتن رقبا تحلیل کرد. شرکت متا (فیسبوک سابق) با ارائه مدلهای متنباز خود مانند Llama، جامعه توسعهدهندگان بزرگی را به خود جذب کرده است. از سوی دیگر، استارتآپ چینی دیپسیک (DeepSeek) نیز با مدلهای ارزانقیمت و کارآمد خود که از رویکرد «وزن باز» بهره میبرند، این صنعت را تکان داده است. رویکرد وزن باز به کاربران و توسعهدهندگان اجازه میدهد تا پارامترهای مدل را دانلود کرده و فناوری را برای نیازهای خود سفارشیسازی کنند.
معرفی مدل هوش مصنوعی رایگان اوپن ای آی
مدلهای جدید ارائهشده توسط اوپن ای آی دارای ویژگیهای زیر هستند:
- رایگان و قابل دانلود: کاربران میتوانند این مدلها را به صورت کاملاً رایگان دانلود کرده و تغییر دهند.
- فقط متنمحور: این مدلها برخلاف برخی رقبای چندوجهی، تنها برای پردازش و تولید متن طراحی شدهاند.
- کارایی بالا با هزینه کم: به گفته شرکت، این مدلها عملکردی قدرتمند را با هزینه محاسباتی اندک ارائه میده دهند.
- کاربردهای مشخص: برای فعالیتهایی مانند جستجو در اینترنت یا اجرا کردن کدهای کامپیوتری بسیار مناسب هستند.
- اجرای آسان: طوری طراحی شدهاند که به راحتی روی کامپیوترهای معمولی نیز قابل اجرا باشند.
آلتمن در این باره افزود: «ما امیدواریم عرضه این مدلها، نوع جدیدی از جستجو و ابداع محصولات جدید را امکانپذیر کند.»

سوالات متداول
مدلهای جدید و رایگان اوپن ای آی چه نام دارند؟
این دو مدل با نامهای gpt-oss-120b و gpt-oss-20b معرفی شدهاند.
مدل «وزن باز» (open-weight) به چه معناست؟
به این معناست که پارامترهای اصلی و «وزنهای» آموزشدیده مدل به صورت عمومی منتشر میشوند. این کار به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا مدل را دانلود کرده، آن را بررسی و برای کاربردهای خاص خودشان سفارشیسازی کنند.
چرا اوپن ای آی این مدلها را رایگان عرضه کرده است؟
این یک حرکت استراتژیک برای رقابت با شرکتهایی مانند متا و دیپسیک است که با ارائه مدلهای متنباز و وزنباز، سهم قابل توجهی از بازار توسعهدهندگان را به خود اختصاص دادهاند. همچنین پاسخی به انتقادات مبنی بر بسته بودن بیش از حد این شرکت است.
آیا این مدلها به قدرت ChatGPT-4 هستند؟
خیر. این مدلها کوچکتر، فقط متنمحور و برای کاربردهای خاصی مانند جستجو و اجرای کد طراحی شدهاند. آنها قدرت و تطبیقپذیری مدلهای پرچمدار و تجاری مانند GPT-4o را ندارند، اما برای اندازه خود عملکرد بسیار قدرتمندی ارائه میدهند.
نتیجهگیری
ارائه مدل هوش مصنوعی رایگان اوپن ای آی یک نقطه عطف مهم در استراتژی این شرکت و کل صنعت AI است. این اقدام نه تنها رقابت را در بازار هوش مصنوعی متنباز تشدید میکند، بلکه با در دسترس قرار دادن ابزارهای قدرتمند، میتواند به موج جدیدی از نوآوری توسط توسعهدهندگان مستقل و پژوهشگران در سراسر جهان منجر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به وبسایت رسمی اوپن ای آی مراجعه کنید.