چرا آش انار سلطان آشهای پاییزی است؟
در طب سنتی ایران، انار به عنوان میوهای خونساز و تصفیهکننده کبد شناخته میشود. وقتی این میوه بهشتی در قالب آش انار پخته میشود، خواص آن چندین برابر میگردد.
این غذا سرشار از آنتیاکسیدان است و به دلیل داشتن سبزیجات فیبردار و حبوبات، یک وعده غذایی کامل محسوب میشود. برخلاف آش رشته که ممکن است سنگین باشد، آش انار بافتی سبکتر دارد و به هضم غذا کمک میکند.
مواد لازم برای تهیه آش انار مجلسی (برای 4 تا 6 نفر)
برای پخت یک آش جاافتاده و لعابدار، به مواد اولیه زیر نیاز دارید:
- برنج نیمدانه ایرانی: 1.5 پیمانه (خیس خورده)
- لپه: نصف پیمانه (یا لوبیا چیتی بسته به ذائقه)
- آب انار طبیعی: 4 پیمانه (حدود 1 لیتر)
- رب انار ملس: 3 قاشق غذاخوری
- سبزی آش (تره، جعفری، گشنیز، نعنا و اسفناج): 500 گرم خرد شده
- گوشت چرخکرده (برای کوفته قلقلی): 300 گرم
- پیاز: 3 عدد (2 عدد برای پیاز داغ، 1 عدد برای گوشت)
- گلپر، نمک، فلفل سیاه و زردچوبه: به میزان لازم
- للبو (چغندر قرمز): 2 عدد متوسط (اختیاری برای خوشرنگ شدن)
طرز تهیه آش انار مرحله به مرحله
راز خوشمزگی آش انار در صبر و حوصله هنگام پخت است. مراحل زیر را با دقت دنبال کنید:
مرحله اول: آمادهسازی پایه آش
لپه را که از قبل خیس کردهاید، جداگانه بپزید تا بوی نامطبوع آن گرفته شود. برنج نیمدانه را با مقدار مناسبی آب و کمی نمک روی حرارت بگذارید تا کاملاً شکفته و نرم شود. برنج باید آنقدر بپزد که دانه آن در آش انار مشخص نباشد و لعاب دهد.
مرحله دوم: افزودن سبزی و چاشنیها
وقتی برنج پخت و لپه پخته شده را اضافه کردید، نوبت سبزی است. سبزی خرد شده را به قابلمه اضافه کنید. نکته مهم این است که درب قابلمه را نگذارید تا رنگ سبزی تیره نشود. پس از نیمپز شدن سبزی، آب انار و رب انار را اضافه کنید. اینجاست که رنگ آش انار شروع به دلبری میکند.
مرحله سوم: درست کردن کوفته قلقلی (گوشتهای توپی)
گوشت چرخکرده را با یک پیاز رنده شده (آب گرفته)، نمک، فلفل و کمی زردچوبه ورز دهید. قلقلیهای کوچک درست کنید و آنها را در روغن کمی تفت دهید تا وا نروند. سپس آنها را به آرامی به آش انار اضافه کنید.
مرحله چهارم: فوت کوزهگری جا افتادن
در یک تابه جداگانه، پیازهای خلالی را سرخ کنید تا طلایی شوند. زردچوبه و نعنا خشک را اضافه کنید و بلافاصله نیمی از این ترکیب را داخل آش بریزید. پیاز داغ باعث لعابدار شدن و عطر بینظیر آش انار میشود. اجازه دهید آش با حرارت ملایم بجوشد تا غلیظ شود.
تفاوت آش انار شیرازی و شمالی
ایران کشور تنوع غذایی است و آش انار نیز از این قاعده مستثنی نیست:
- آش انار شیرازی: معمولاً از برنج و لپه استفاده میکنند و طعم آن کمی به سمت ترشی میزند. گاهی از تکههای لبو برای قرمزتر شدن آش استفاده میشود.
- آش انار شمالی (گیلانی): در شمال کشور، این آش را با رب انار ترش محلی و گاهی بدون گوشت (گیاهی) میپزند. سبزیهای محلی مثل “چوچاق” عطر متفاوتی به آن میدهد.
رازهای خوشمزه و خوشرنگ شدن آش انار
برای اینکه مهمانانتان انگشت به دهان بمانند، این نکات را رعایت کنید:
- استفاده از لبو: اگر انار شما کمرنگ است، رنده کردن یک عدد لبو پخته شده داخل آش، رنگ آن را یاقوتی و اشتهاآور میکند بدون اینکه طعم آش انار را تغییر دهد.
- ادویه مخفی: “گلپر” ادویه اختصاصی انار است. اضافه کردن کمی پودر گلپر در انتهای پخت، طبع سرد آش را اصلاح کرده و عطر آن را فوقالعاده میکند.
- لعاب بیشتر: اگر حس کردید آش شل است، یک قاشق آرد را در آب سرد حل کرده و به آن اضافه کنید.

سوالات متداول کاربران
در ادامه به پرسشهای پرتکرار مخاطبان وبسایت پرداد خبر درباره این غذای سنتی پاسخ میدهیم:
آیا میتوان آش انار را بدون گوشت پخت؟
بله، کاملاً. این آش گیاهی بسیار محبوب است. میتوانید گوشت قلقلی را حذف کنید و به جای آن از قارچ تفت داده شده یا گردوی خرد شده استفاده کنید که طعم آن را شبیه فسنجان میکند.
اگر آش انار خیلی ترش شد چه کنیم؟
نگران نباشید. اگر طعم آش بیش از حد ترش شد، میتوانید یک تا دو قاشق شکر یا نبات حل شده به آن اضافه کنید تا به طعم ملس دلخواه برسید.
بهترین جایگزین برای آب انار چیست؟
اگر آب انار تازه ندارید، میتوانید مقدار رب انار را بیشتر کنید و از آب معمولی استفاده نمایید. البته طعم آب انار تازه در آش انار چیز دیگری است.
سبزی آش انار شامل چه چیزهایی است؟
ترکیب اصلی شامل تره، جعفری، گشنیز و نعنا است. برخی افراد کمی اسفناج یا برگ چغندر هم اضافه میکنند تا آش لعابدارتر شود. اما گشنیز نباید حذف شود.
نتیجهگیری
پختن آش انار در یک عصر پاییزی، بهانهای است برای دور هم جمع کردن اعضای خانواده و لذت بردن از گرمای خانه. این غذا با ترکیب هوشمندانهای از ویتامینها و طعمها، شاهکاری از هنر آشپزی ایرانی است. چه آن را ترش دوست داشته باشید و چه ملس، چه با گوشت و چه گیاهی، این آش جای خود را در قلب شما باز خواهد کرد. امیدواریم با این دستور پخت، یلدای امسال و شبهای سرد زمستان 1404 را با کاسهای از یاقوت مایع، گرم و خاطرهانگیز کنید.






