رکوردشکنی قیمت دلار حواله؛ تنفس تازه برای بازار سرمایه
جدیدترین آمارهای استخراج شده از معاملات بازار ارز تجاری نشان می دهد که یک اتفاق مهم در زیرپوست بازار رخ داده است. نرخ حواله دلار آمریکا که مبنای تسعیر ارز شرکت های بزرگ صادرکننده است، برای نخستین بار در تاریخ ۸ مهر ۱۴۰۴ وارد کانال ۷۰ هزار تومان شده بود. این نرخ کار خود را در کانال جدید از عدد ۷۰۱,۵۰۳ ریال آغاز کرد و اکنون در ۲۲ آبان ماه به ۷۱۲,۱۵۶ ریال رسیده است.
این روند صعودی در قیمت دلار حواله، از منظر فعالان بازار سرمایه، یک رویداد بسیار کلیدی است. بررسی داده های تاریخی ۵۳۶ روز کاری گذشته نشان می دهد که نرخ حواله از سطح ۳۹۲,۶۹۹ ریال به سطح فعلی رسیده است. این تغییر بیانگر رشدی نزدیک به ۸۰ درصد (معادل ۳۱ هزار و ۳۰۰ تومان) در نرخ تسعیر ارز شرکت هاست که می تواند موتور محرک بورس در روزهای آینده باشد.
چرا افزایش قیمت دلار حواله برای بورس مهم است؟
بسیاری از غول های بازار سرمایه ایران، به ویژه شرکت های فعال در صنایع پتروشیمی، فلزات اساسی و شرکت های معدنی، درامد خود را از طریق صادرات کسب می کنند. این شرکت ها ملزم هستند ارز حاصل از صادرات خود را بر پایه نرخ ارز حواله ای در سامانه مبادله عرضه کنند. بنابراین، هرچه قیمت دلار حواله به نرخ بازار آزاد نزدیک تر شود، درآمد ریالی این شرکت ها افزایش می یابد.
ورود حواله به کانال ۷۰ هزار تومان و تثبیت آن در نرخ های بالای ۷۱ هزار تومان، به معنای بهبود چشمگیر حاشیه سود عملیاتی این بنگاه های اقتصادی است. کارشناسان پیش بینی می کنند که با ادامه این روند افزایشی در قیمت دلار حواله، گزارش های مالی فصلی شرکت ها در پاییز و زمستان ۱۴۰۴ با ارقام جذاب تری منتشر شود که این امر انگیزه سرمایه گذاران را برای خرید سهام این شرکت ها دوچندان خواهد کرد.

مقایسه رشد اسکناس و حواله؛ شتاب کدام بیشتر بود؟
بررسی نمودارهای قیمتی نشان می دهد که سیاست گذار ارزی تمرکز خود را بر نزدیک کردن نرخ های رسمی به واقعیت های اقتصادی گذاشته است. طی ۶۳۹ روز کاری گذشته، قیمت دلار در بخش اسکناس از ۴۱۲,۹۹۷ ریال به ۷۳۳,۵۲۱ ریال رسیده است. این تغییر نشان دهنده رشدی معادل ۷۶ درصد (حدود ۳۱ هزار و ۴۰۰ تومان) است.
مقایسه این عدد با رشد ۸۰ درصدی نرخ حواله، نشان می دهد که شتاب افزایش نرخ حواله اندکی بیشتر از اسکناس بوده است. این موضوع تایید می کند که اولویت بانک مرکزی، حمایت از صادرکنندگان و کاهش رانت ارزی موجود در شکاف قیمت هاست. نمودارهای قیمتی نشان می دهند که پس از شتاب گرفتن افزایش قیمت دلار در تابستان و پاییز ۱۴۰۳، اکنون قیمت ها در کانال های جدید تثبیت شده و با شیبی ملایم در حال حرکت به سمت بالا هستند.
پارادوکس سیاست های بانک مرکزی و واقعیت بازار
یکی از نکات قابل تامل در وضعیت فعلی بازار ارز، تفاوت میان اظهارات رسمی و اعداد روی تابلو است. در حالی که قیمت دلار در بازار رسمی و غیررسمی مسیر صعودی را طی می کند، محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، بارها بر عدم تمایل این نهاد به افزایش نرخ ارز تاکید کرده است.
رئیس کل بانک مرکزی پیش تر اعلام کرده بود: “ما هیچ برنامه ای برای افزایش نرخ ارز ۷۰ هزار تومانی نداریم و معتقدیم نمی توانیم با افزایش نرخ ارز ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومانی و ۷۰ هزار تومانی مرکز مبادله، تورم را به کالاها و خدمات منتقل کنیم.” استدلال بانک مرکزی این است که تجربه های گذشته نشان داده هرگونه جهش در قیمت دلار رسمی، منجر به انتقال تورم شدید به سبد مصرفی خانوار می شود.
با این حال، آمارهای روزانه چیز دیگری می گویند. نمودارهای تغییرات روزانه نرخ رسمی نشان می دهد که تنها در روز دوشنبه ۱۹ آبان، قیمت دلار رشدی بی سابقه و ۵۶۸ تومانی را در یک روز تجربه کرده است. این تناقض نشان می دهد که فشارهای اقتصادی و واقعیت های بازار، بانک مرکزی را ناچار به پذیرش تدریجی افزایش قیمت ها کرده است.
جدول کامل نرخ ارزهای تجاری در ۲۲ آبان ۱۴۰۴
علاوه بر قیمت دلار، سایر ارزهای عمده نیز در بازار مبادله ای امروز نوساناتی را تجربه کردند. یورو با افزایش ۲۷۶ ریالی و درهم امارات با رشد ۹۸ ریالی همراه بودند. جدول زیر جزئیات کامل نرخ ها را نشان می دهد:
نرخ سایر ارزها و تغییرات آن به تفصیل در جدول زیر آمده است.
| نوع ارز | کد ارز | اسکناس | حواله | حواله کالاهای اساسی و ضروری | |||||
| خرید | فروش | خرید | فروش | نرخ خرید | نرخ فروش | ||||
| نرخ | نرخ | تغییر | نرخ | نرخ | تغییر | ||||
| دلار آمریکا | USD | ۷۲۶,۹۱۹ | ۷۳۳,۵۲۱ | ۳۶۲ | ۷۰۵,۷۴۷ | ۷۱۲,۱۵۶ | ۳۵۱ | ۲۸۲,۴۳۵ | ۲۸۵,۰۰۰ |
| یورو | EUR | ۸۴۲,۵۷۶ | ۸۵۰,۲۲۸ | ۲۷۶ | ۸۱۸,۰۳۵ | ۸۲۵,۴۶۴ | ۲۶۸ | ۳۲۷,۳۷۲ | ۳۳۰,۳۴۵ |
| پوند انگلیس | GBP | ۹۵۴,۴۳۸ | ۹۶۳,۱۰۶ | -۲,۵۶۸ | ۹۲۶,۶۳۹ | ۹۳۵,۰۵۴ | -۲,۴۹۴ | ۳۷۰,۸۳۴ | ۳۷۴,۲۰۲ |
| درهم امارات متحده عربی | AED | ۱۹۷,۹۳۵ | ۱۹۹,۷۳۳ | ۹۸ | ۱۹۲,۱۷۱ | ۱۹۳,۹۱۶ | ۹۶ | ۷۶,۹۰۶ | ۷۷,۶۰۴ |
| یوان چین | CNY | ۱۰۲,۱۸۰ | ۱۰۳,۱۰۸ | ۹۳ | ۹۹,۲۰۴ | ۱۰۰,۱۰۵ | ۹۰ | ۳۹,۷۰۰ | ۴۰,۰۶۱ |
| یکصد دینار عراق | IQD | ۵۵,۴۸۶ | ۵۵,۹۹۰ | ۲۲ | ۵۳,۸۷۰ | ۵۴,۳۵۹ | ۲۱ | ۲۱,۵۵۸ | ۲۱,۷۵۴ |
| یکصد ین ژاپن | JPY | ۴۷۰,۰۱۷ | ۴۷۴,۲۸۶ | -۱,۷۷۰ | ۴۵۶,۳۲۷ | ۴۶۰,۴۷۱ | -۱,۷۱۹ | ۱۸۲,۶۱۹ | ۱۸۴,۲۷۸ |
| ریال عمان | OMR | ۱,۸۸۸,۳۳۰ | ۱,۹۰۵,۴۷۹ | ۲۷۰ | ۱,۸۳۳,۳۲۹ | ۱,۸۴۹,۹۷۹ | ۲۶۲ | ۷۳۳,۶۸۶ | ۷۴۰,۳۴۹ |
| روبل روسیه | RUB | ۸,۹۴۴ | ۹,۰۲۵ | -۳۲ | ۸,۶۸۳ | ۸,۷۶۲ | -۳۱ | ۳,۴۷۵ | ۳,۵۰۷ |
| لیر ترکیه | TRY | ۱۷,۲۰۹ | ۱۷,۳۶۵ | ۳ | ۱۶,۷۰۷ | ۱۶,۸۵۹ | ۳ | ۶,۶۸۶ | ۶,۷۴۷ |
| یک هزار وون کره جنوبی | KRW | ۴۹۴,۸۸۸ | ۴۹۹,۳۸۲ | -۲,۰۹۸ | ۴۸۰,۴۷۲ | ۴۸۴,۸۳۶ | -۲,۰۳۸ | ۱۹۲,۲۸۲ | ۱۹۴,۰۲۸ |
| روپیه هند | INR | ۸,۲۰۳ | ۸,۲۷۸ | -۱۲ | ۷,۹۶۵ | ۸,۰۳۷ | -۱۲ | ۳,۱۸۷ | ۳,۲۱۶ |
| دلار کانادا | CAD | ۵۱۹,۱۳۸ | ۵۲۳,۸۵۳ | ۵۲۳ | ۵۰۴,۰۱۸ | ۵۰۸,۵۹۵ | ۵۰۸ | ۲۰۱,۷۰۴ | ۲۰۳,۵۳۶ |
| دلار استرالیا | AUD | ۴۷۵,۴۲۲ | ۴۷۹,۷۴۰ | ۱,۳۱۸ | ۴۶۱,۵۷۵ | ۴۶۵,۷۶۷ | ۱,۲۷۹ | ۱۸۴,۷۱۹ | ۱۸۶,۳۹۷ |
| فرانک سویس | CHF | ۹۱۱,۸۰۴ | ۹۲۰,۰۸۵ | ۳,۳۲۷ | ۸۸۵,۲۴۶ | ۸۹۳,۲۸۶ | ۳,۲۳۰ | ۳۵۴,۲۷۰ | ۳۵۷,۴۸۷ |
| کرون سوئد | SEK | ۷۶,۹۲۶ | ۷۷,۶۲۵ | ۸۳ | ۷۴,۶۸۶ | ۷۵,۳۶۴ | ۸۱ | ۲۹,۸۸۹ | ۳۰,۱۶۰ |
| کرون نروژ | NOK | ۷۲,۰۹۷ | ۷۲,۷۵۲ | -۱۸۹ | ۶۹,۹۹۷ | ۷۰,۶۳۳ | -۱۸۳ | ۲۸,۰۱۳ | ۲۸,۲۶۷ |
| کرون دانمارک | DKK | ۱۱۲,۸۴۰ | ۱۱۳,۸۶۵ | ۴۳ | ۱۰۹,۵۵۴ | ۱۱۰,۵۴۹ | ۴۲ | ۴۳,۸۴۳ | ۴۴,۲۴۱ |
| ریال قطر | QAR | ۱۹۹,۷۰۳ | ۲۰۱,۵۱۷ | ۱۰۰ | ۱۹۳,۸۸۶ | ۱۹۵,۶۴۷ | ۹۶ | ۷۷,۵۹۲ | ۷۸,۲۹۷ |
| ریال عربستان | SAR | ۱۹۳,۸۴۶ | ۱۹۵,۶۰۶ | ۹۷ | ۱۸۸,۱۹۹ | ۱۸۹,۹۰۸ | ۹۳ | ۷۵,۳۱۶ | ۷۶,۰۰۰ |
| دیناربحرین | BHD | ۱,۹۳۳,۲۹۶ | ۱,۹۵۰,۸۵۴ | ۹۶۳ | ۱,۸۷۶,۹۸۶ | ۱,۸۹۴,۰۳۲ | ۹۳۴ | ۷۵۱,۱۵۷ | ۷۵۷,۹۷۹ |
| دینار کویت | KWD | ۲,۳۶۷,۱۱۶ | ۲,۳۸۸,۶۱۴ | ۵۶۹ | ۲,۲۹۸,۱۷۱ | ۲,۳۱۹,۰۴۲ | ۵۵۱ | ۹۱۹,۷۱۲ | ۹۲۸,۰۶۵ |
| یکصد روپیه پاکستان | PKR | ۲۵۷,۱۴۲ | ۲۵۹,۴۷۷ | -۳۹ | ۲۴۹,۶۵۳ | ۲۵۱,۹۲۰ | -۳۸ | ۹۹,۹۱۰ | ۱۰۰,۸۱۷ |
نکات کلیدی درباره کارمزدها و نحوه محاسبه نرخ
متقاضیان خرید ارز باید توجه داشته باشند که قیمت دلار اعلام شده در تابلوی مرکز مبادله، قیمت نهایی برای مشتری نیست. طبق قوانین، این نرخ شامل کارمزد نمی شود و خریدار اسکناس موظف است هنگام دریافت ارز، کارمزدی جداگانه (کمتر از ۵ درصد) پرداخت کند. این هزینه بابت خدمات بانکی، حمل و نقل و تحویل فیزیکی اسکناس دریافت می شود.
همچنین در بخش حواله های ارزی تجاری، کارمزد خدمات عاملیت و کارگزاری بانک ها به روز رسانی شده است. برای معاملات غیرمستقیم، سه در هزار ارزش ریالی معامله از خریدار و دو در هزار از فروشنده اخذ می شود. در معاملات مستقیم، این کارمزد برای هر دو طرف یک در هزار تعیین شده است. این هزینههای جانبی نیز باید در محاسبه هزینه نهایی قیمت دلار برای بازرگانان لحاظ شود.
تغییرات مهم در ارز مسافرتی
سازوکار فروش ارز مسافرتی نیز از سوم آبان ماه تغییر کرده است. بر اساس بخشنامه جدید، نرخ ارز مسافری دیگر ثابت نیست و به صورت روزانه بر اساس نرخ تالار دوم ارز تجاری مرکز مبادله (به علاوه کارمزد تبدیل) محاسبه می شود. این اقدام گامی دیگر در جهت تک نرخی کردن ارز و نزدیک کردن قیمت دلار مسافرتی به نرخ های واقعی بازار است.
سوالات متداول
قیمت دلار حواله امروز چقدر افزایش یافت؟
در معاملات امروز ۲۲ آبان ۱۴۰۴، نرخ حواله دلار با افزایش ۳۵۱ ریالی نسبت به روز قبل، به رقم ۷۱۲,۱۵۶ ریال (معادل ۷۱ هزار و ۲۱۵ تومان) رسید.
آیا افزایش قیمت دلار حواله برای بورس خوب است؟
بله، افزایش نرخ حواله باعث افزایش درآمد ریالی شرکت های صادرکننده (مانند پتروشیمی ها و فلزی ها) می شود و می تواند باعث رشد سودآوری و قیمت سهام آن ها در بورس شود.
تفاوت نرخ اسکناس و حواله دلار چقدر است؟
در حال حاضر اسکناس دلار در کانال ۷۳ هزار تومان و حواله دلار در کانال ۷۱ هزار تومان قیمت گذاری می شود که نشان دهنده فاصله ای حدودا ۲ هزار تومانی بین این دو نرخ در بازار رسمی است.
آیا قیمت اعلام شده دلار شامل کارمزد است؟
خیر، نرخ های اعلامی در مرکز مبادله خالص هستند و خریدار باید هزینه کارمزد خدمات بانکی را به صورت جداگانه پرداخت کند که قیمت تمام شده را افزایش می دهد.
نتیجه گیری
بازار ارز در ۲۲ آبان ۱۴۰۴ شاهد تداوم روند صعودی ملایم اما پیوسته در نرخ های رسمی بود. عبور نرخ حواله از مرز ۷۱ هزار تومان، مهم ترین خبر برای فعالان اقتصادی و سهامداران بورس است که نویدبخش افزایش سودآوری شرکت های صادراتی است. اگرچه بانک مرکزی بر کنترل تورم تاکید دارد، اما واقعیت های آماری نشان می دهد که سیاست تعدیل نرخ و نزدیک کردن قیمت دلار رسمی به بازار آزاد در حال اجراست. این استراتژی در صورت مدیریت صحیح، می تواند به حذف رانت و شفافیت بیشتر در اقتصاد منجر شود. برای پیگیری لحظه ای اخبار ارزی می توانید به وبسایت پرداد خبر مراجعه کنید.




