قایرمه چیست و چه خواصی دارد؟
قایرمه، که به آن کنگر سوخاری کردی نیز می‌گویند، یک غذای محلی سرشار از ویتامین و پروتئین است که با ماده اصلی یعنی کنگر تهیه می‌شود. کنگر یک گیاه کوهستانی بهاری است که خواص دارویی و درمانی فراوانی دارد. از مهم‌ترین خواص کنگر می‌توان به تقویت دستگاه گوارش، کمک به هضم غذا، افزایش اشتها، سم‌زدایی کبد و ضدعفونی کردن بدن اشاره کرد. این غذا به دلیل آماده‌سازی آسان و طعم بی‌نظیر، هم با نان و هم با برنج سرو می‌شود و در کنار خانواده بسیار لذت‌بخش است.
مواد لازم برای تهیه قایرمه
- کنگر تازه: ۱ کیلوگرم
- تخم مرغ: ۳ عدد
- آرد سفید: ۱ پیمانه
- شیر: ½ پیمانه
- کره (ذوب شده): ۳ قاشق سوپ‌خوری
- زعفران دم‌کرده غلیظ: ۳ قاشق سوپ‌خوری
- بیکینگ پودر: ۱ قاشق چای‌خوری
- ماست چکیده (برای سرو): ۱ پیمانه
- نمک، فلفل سیاه و پودر زیره: به میزان لازم
- روغن مایع (برای سرخ کردن): به مقدار کافی
قایرمه چیست و چه خواصی دارد؟
مراحل کامل طرز تهیه قایرمه (کنگر سوخاری)
مرحله اول: آماده‌سازی کنگر
ابتدا کنگرهای تازه، سفت و ترد را با دقت پاک کنید. برای این کار حتما از دستکش استفاده کنید. ریشه‌های سیاه و تمام خارهای روی ساقه را با یک چاقوی تیز جدا کنید. اگر کنگرها بزرگ هستند، آن‌ها را از طول به دو یا چهار قسمت تقسیم کنید. سپس کنگرها را به خوبی بشویید و در یک آبکش قرار دهید تا آب اضافی آن‌ها کاملا خارج شود.
مرحله دوم: آماده‌سازی مواد خمیر
تمام مواد یخچالی مانند تخم مرغ، شیر و کره را از قبل بیرون بگذارید تا به دمای محیط برسند. کره را ذوب کنید و کنار بگذارید. زعفران را بسابید و با مقداری آب جوش یا چند تکه یخ دم کنید تا رنگ غلیظی پیدا کند.
مرحله سوم: تهیه مایه سوخاری
در یک کاسه بزرگ، آرد، بیکینگ پودر، نمک، فلفل سیاه و پودر زیره را با هم مخلوط کنید. در ظرفی جداگانه، تخم‌مرغ‌ها را بشکنید و با چنگال هم بزنید تا از حالت لختگی خارج شوند. سپس شیر، کره ذوب شده و زعفران دم‌کرده را به تخم‌مرغ‌ها اضافه کرده و به خوبی مخلوط کنید. در نهایت، مخلوط آرد را به تدریج به این مایع اضافه کرده و با همزن دستی یا چنگال هم بزنید تا یک خمیر یکدست و غلیظ، شبیه به ماست سفت به دست آید.
مرحله چهارم: سرخ کردن قایرمه
یک تابه گود انتخاب کرده و مقدار زیادی روغن در آن بریزید، به طوری که کنگرها در آن شناور شوند. حرارت را متوسط کنید و اجازه دهید روغن کاملا داغ شود (حدود ۱۷۰-۱۸۰ درجه سانتی‌گراد). کنگرهای کاملا خشک شده را یکی‌یکی در مایه سوخاری بغلتانید تا تمام سطح آن‌ها پوشانده شود. سپس به آرامی در روغن داغ قرار دهید. اجازه دهید هر طرف آن‌ها حدود ۳ تا ۴ دقیقه سرخ شود تا طلایی و برشته شوند.
مرحله آخر: سرو کردن
کنگرهای سوخاری شده را با یک کفگیر از روغن خارج کرده و روی دستمال حوله‌ای یا توری فلزی قرار دهید تا روغن اضافی آن‌ها گرفته شود و ترد باقی بمانند. قایرمه را به صورت سنتی با ماست چکیده و نان تازه سرو می‌کنند، اما شما می‌توانید آن را با سس‌های دلخواه خود نیز میل کنید.
طرز تهیه قایرمه در ایرفرایر (سرخ‌کن بدون روغن)
برای یک نسخه سالم‌تر و رژیمی، می‌توانید این غذا را در ایرفرایر تهیه کنید. کافی است مراحل آماده‌سازی کنگر و خمیر سوخاری را طبق دستور بالا انجام دهید. سپس کف سبد ایرفرایر را با کمی روغن اسپری کرده و کنگرهای آغشته به خمیر را با فاصله روی آن بچینید. دستگاه را با دمای ۱۸۰ درجه سانتی‌گراد تنظیم کرده و به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان دهید. در اواسط پخت، کنگرها را یک بار برگردانید تا هر دو طرف آن‌ها طلایی و برشته شود.
سوالات متداول
غلظت مایه سوخاری باید چقدر باشد؟
مایه سوخاری باید غلظتی شبیه به خمیر روان داشته باشد، یعنی کمی غلیظ‌تر از ماست معمولی. اگر مایه شما شل بود، می‌توانید به تدریج کمی آرد به آن اضافه کنید تا به غلظت مناسب برسد. اگر بیش از حد سفت شد، کمی شیر اضافه کنید.
چرا کنگر سوخاری من بعد از پخت خام مانده است؟
اگر از کنگرهای بسیار درشت و ضخیم استفاده می‌کنید، ممکن است مغز آن‌ها خام بماند. برای جلوگیری از این مشکل، بهتر است کنگرهای خرد شده را قبل از آغشته کردن به خمیر، به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه در آب جوش بجوشانید و سپس آبکش کنید تا کمی نرم شوند. سپس مراحل سوخاری را انجام دهید.
چطور کنگر سوخاری را بعد از سرخ کردن ترد نگه داریم؟
بلافاصله پس از خارج کردن از روغن، آن‌ها را روی یک توری فلزی خنک‌کننده قرار دهید. این کار باعث گردش هوا در اطراف آن‌ها شده و از نرم شدنشان به دلیل بخار جلوگیری می‌کند. قرار دادن روی دستمال کاغذی نیز به جذب روغن اضافی کمک می‌کند اما توری فلزی برای ترد ماندن بهتر است.
نتیجه‌گیری
قایرمه یا کنگر سوخاری کردی، یک انتخاب عالی برای ایجاد تنوع در برنامه غذایی شماست. این غذا نه تنها طعمی منحصر به فرد دارد، بلکه به دلیل استفاده از گیاه کنگر، از خواص بی‌شماری نیز برخوردار است. با دنبال کردن این دستور پخت ساده، شما هم می‌توانید این غذای اصیل و خوشمزه را در خانه تهیه کرده و از آن لذت ببرید.
